De integratie OCMW’s in het lokaal bestuur

De Vlaamse regering bereidt een nieuw decreet voor over de integratie van de OCMW’s in het gemeentelijk sociaal beleid. Het is een  breuk met het verleden.Van een bipolair model (OCMW’s + gemeentebesturen), dat sinds de Franse revolutie bestaat, wil de Vlaamse regering naar een geïntegreerd sociaal beleid op lokaal en stedelijk vlak, met het opdoeken van de OCMW- raad (= wegvallen van 925 betaalde zitjes).

Geïntegreerd beleid: OK

De Vlaamse regering stelt een aantal doelstellingen voorop die de  integratie van het sociaal beleid moet mogelijk maken. Vooreerst wil de Vlaamse regering een maximaal geïntegreerd beleid waarin ook andere beleidsdomeinen kunnen betrokken worden. Het sociaal beleid is politiek- democratischer doordat de verkozenen op gemeentelijk en stedelijk vlak de volle bevoegdheid krijgen en de rivaliteit tussen gemeentebestuur met het OCMW wordt uitgegomd. Daarnaast zijn er volgens de regering efficiëntiewinsten te boeken met integratie van het beleid en werkt een geïntegreerd beleid klantgerichter en drempelverlagend voor mensen in nood. Aanvankelijk wilde de Vlaamse regering  het OCMW als rechtspersoon zien verdwijnen. Dat voorstel werd verworpen door de Raad van State. Het OCMW als rechtspersoon blijft bestaan, maar zal een soort patrimoniumvennootschap worden. Na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018, zal vanaf 1 januari 2019 de gemeenteraad OCMW- Raad worden, het College van Burgmeester en Schepenen wordt het vast Bureau van het OCMW. Een op te richten “Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst” zal individuele dossiers behandelen met als leden eventueel experts, niet gemeenteraadsleden, enz…en maximale objectiviteit en  bescherming van de privacy van betrokkenen garanderen. Geïntegreerd beleid wil zeggen dat voor elk beleidsdossier aandacht moet worden gegeven aan de sociale dimensie bijv. in ruimtelijke ordening, huisvuilophaling (lagere tarieven voor lage inkomens). In Vlaanderen zijn er  70.000 personeelsleden te werk gesteld in de OCMW’s. Vraag is hoe zullen zij omgaan met die grondige verandering van de structuren?

1801-ocmw-samenwerkingIn principe is er dus niks tegen de operatie van de Vlaamse regering naar  een geïntegreerd beleid op lokaal vlak. Trouwens, lokale besturen stonden al dicht bij het OCMW- beleid (foto links), zeker  in kleine steden, door de politieke netwerken die het lokaal bestuur en OCMW overspannen. Dus is de nieuwe decretale wetgeving eerder de formele, wettelijke afronding van wat al jarenlang werkzaam is.

Schaduwzijde van de operatie

Toch is er naast de lichtzijde o.i. een belangrijke schaduwkant  in het opdoeken van de OCMW-werking.  Vooreerst werkt het OCMW met sociaal zwakkere mensen en dat leidt soms tot conflicten. Het gaat om mensen met problemen en die zijn dan ook vaak emotioneel. Vraag is of ze daar aan een stadsloket mee kunnen omgaan? Qua bedrijfscultuur is er een groot verschil tussen een bureaucratisch  apparaat van de stad of gemeente, en de bedrijfscultuur van een  zorgbedrijf. De klerk tegenover de maatschappelijk assistent. Is schaalvergroting altijd beter? Het risico bestaat dat je meer chefs aanstelt, het begin van een  nieuw Mexicaans leger, vooral in grotere steden. Ook de politieke agenda erachter mag je niet uit het oog verliezen: OCMW’s zijn burchten met duizenden personeelsleden die vnl. gerekruteerd werden uit de klassieke zuilen, vnl. de katholieke. Het is één van de machtsbastions van de zuil. Is de herstructurering ook een kantelmoment in de zich wijzigende politieke verhoudingen in Vlaanderen? En speelt er ook een politieke- economische agenda? De rechtse, conservatieve wind in Vlaanderen heeft al heel wat bespaard (en niet alleen deze legislatuur) en zegt onvoldoende middelen toe aan de stijgende armoede, uitsluiting en marginalisatie als gevolg van een neoliberaal besparingsbeleid.  Ook de neoliberale, imperialistisch  geïnspireerde oorlogen van de NAVO, die crisissen in Afrika en het Midden-Oosten  veroorzaken, voeden enorme vluchtelingenstromen  die aan onze deur komen kloppen. De gemeenten worden ook geconfronteerd met besparingsproblemen van de Vlaamse overheid.

OCMW’s als rijke bruid

Zien de gemeente- en stadsbesturen de OCMW’s niet als een rijke bruid als je weet dat de OCMW’s een enorm patrimonium (foto onder) hebben en vaak rijker zijn

1801-OCMW-patrimon-kampenhout

gewezen boerderij: patrimonium OCMW-Kampenhout

dan de lokale besturen? Het OCMW mag dat patrimonium alleen gebruiken voor de eigen doelstellingen, de zorg voor de sociaal zwakken. De lokale besturen lonken naar die bezittingen. En hopen de politici hun opgelegde besparingen niet te compenseren met de opbrengsten van dat OCMW- patrimonium om er  cultuurhuizen, zwembaden en prestigeprojecten mee te bouwen, samen met gulzige immobiliën groepen? En gaat het sociaal beleid daarvan niet de dupe worden? Zeker als de Vlaamse regering in naam van de lokale democratie meer taken doorschuift zonder de nodige middelen. Het inkapselen  van het OCMW-beleid in het lokale bestuur, zoals dat in het politieke milieu wordt genoemd, zou wel eens het omkantelen van het lokaal sociaal beleid kunnen betekenen als we niet opletten. Reorganiseren is één. Het kan efficiënter en democratischer zijn in vergelijking met vroeger. Maar het is vooral een kwestie van een inhoudelijk beleid dat besparingen kan missen als kiespijn. Leuke amusementsliefdadigheid zal dat niet kunnen oplossen. En dat is een politieke kwestie.

  • Over mij

    • Miel Dullaert
      °1948 Enkele stipmomenten… Kind en tiener Ik ben geboren in Merksem. Ik behoor tot wat men noemt, de babyboomgeneratie of de eerste
      Meer lezen...
  • Citaat

    In een tijd van universeel bedrog is
    het vertellen van de waarheid een revolutionaire daad
    (George Orwell, Brits schrijver, 1903-1950)

  • Edward ELGAR, NIMROD

  • Tag cloud

  • Deel onze pagina op:

    © Copyright 2024 ‐ Miel Dullaert ‐ Alle rechten voorbehouden

    Disclaimer | Privacybeleid

    Webdesign by Eye