President Nicolas Maduro zit nog steeds stevig in het zadel, na de zoveelste poging tot staatsgreep op 29-30 april. Hij mobiliseert massa’s mensen. Ondermeer op 1 mei, wereldwijd strijddag voor het Socialisme. Venezuela is vandaag de frontlijn voor socialisme en soevereiniteit. Tijdens zijn 1 mei toespraak verklaarde N. Maduro dat de rechtse oppositie in het land een burgeroorlog wil uitlokken, om zo de Amerikanen een voorwendsel te geven om Venezuela aan te vallen.
Sinds de verkiezing van wijlen president Hugo Chavez in 1998 lag de Venezolaanse oligarchie en Washington dwars in het beleid van H. Chavez dat de neoliberale consensus afwijst en de soevereiniteit hoog in het vaandel heeft. Hugo Chavez en de huidige president en opvolger Nicolas Maduro noemde zijn beleid de “Bolivariaanse revolutie”. Naar de naam van Simon Bolivar (1783-1830) die aan de basis lag van de vorming van heel wat Zuid- en Centraal- Amerikaanse landen. Hugo Chavez refereerde veel naar Simon Bolivar. Ook de strijdkrachten zijn vernoemd naar zijn naam. Deze gang van zaken was in Venezuela een radicale breuk met de toestand voor 1998.
Hybride oorlog van de VS
In 2002 steunden Washington en de Venezolaanse oligarchie een staatsgreep tegen president Hugo Chavez. Hugo Chavez werd gevangen genomen en gedeporteerd naar een nabij gelegen eiland. Eén miljoen Venezolanen en een loyaal leger omsingelden de putschisten in het presidentieel paleis en eisten de terugkeer van de wettig verkozen president. De staatsgreep mislukte en Hugo Chavez keerde terug als president na 48 uren gevangenschap. De putschisten vluchtten naar Colombia en Miami of kregen huisarrest. President H. Chavez kwam versterkt uit de staatsgreep en radicaliseerde zijn sociaal programma. Nadien in 2003 was het weer prijs. Een aantal rechts gezinde werknemers van de staatsoliemaatschappij staakten. Zij werden ontslagen. Honderden Yankeesupporters zochten hun toevlucht in Miami-Florida, dat het rioolputje is geworden van alle rechtse en extreemrechtse Cubanen en nu ook Venezolanen.
Het lijstje van technieken van Washington om de Bolivariaanse revolutie te vernietigen oogt catastrofaal. Zoals gezegd de staatsgreep in 2002 en de staking in 2003 bij de staatsoliemaatschappij; onder president Barack Obama kreeg Venezuela de status van “bedreiging” van de veiligheid van de VSA; de actieve aanwending van de globale VS- macht om via vazallen in Zuid-Amerika en Europa politieke druk te zetten; de verscherping van de economische sancties in 2013-2015 waarin het IMF en de Wereldbank hun rol spelen; het binnenlands het organiseren van straatgeweld en betogingen; de poging tot moord op president Nicolas Maduro met een drone-aanval tijdens een publiek optreden;de elektronische sabotage van het elektriciteits- en waterzuiveringssysteem van Venezuela; het achterhouden van voedsel en medicijnen door de oligarchie die grotendeels de economie nog controleert; de ondermijning van de burgerlijke instituties met als hoogte punt een politicus die zich op straat uitroept tot voorlopig president; de actieve mediacampagne in het Westen, ook in Vlaanderen, waarin kritische journalistiek zich ontpopt tot politieke militant van de poging tot staatsgreep van Washington; het stelen van bezittingen van de Venezolaanse staat in de VS (o.m. olieraffinaderij) ter waarde van 10 miljard dollar; het trachten te beletten dat Venezuela nog olie exporteert; het in beslag nemen van een goudvoorraad van 1,5 miljard dollar door de Bank van Engeland. Het resultaat van de VS-strategie is: daling van het levensniveau, ondermijning van de economische activiteiten in Venezuela, toenemende armoede, gedwongen emigratie, stijgende criminaliteit, demonisering van het leidersschap o.l.v. president Nicolas Maduro door de Westerse media. Amerikaans veiligheidsadviseur, de super havik John Bolton zegt openlijk dat het om de olie en de grondstoffen gaat van Venezuela.
Ondanks de VS druk, houdt de Bolivariaanse revolutie desondanks toch stand? Er zijn drie belangrijke redenen: 1. De Bolivariaanse revolutie van Hugo Chavez en zijn opvolger gaven de miljoenen Venezolanen nationaal zelfrespect en fierheid over hun land 2. de loyauteit van de strijdkrachten en 3. de internationale context.
Zelfrespect
Vooreerst heeft het Venezolaanse volk een lange periode achter zich van armoede, marginalisering, onderontwikkeling en repressie door de rechtse, rijke oligarchie in het land, met de steun van de Washington. Het bloedbad van 1989 had in Venezuela velen de ogen geopend. Het is naar aanleiding van die repressie tegen de arme betogers dat ook kapitein Hugo Chavez de kant van het volk deed kiezen. Tientallen jaren leefden miljoenen Venezolanen in krottenwijken, verstoken van onderwijs en gezondheidzorg. De VS leverden wapens en uitrusting aan de corrupte oligarchie om het volk onder de knoet te houden. De VS- Venezolaanse oligarchie graaiden in de jaren 1950-1998 miljarden dollars uit de contracten van de olieindustrie. De herinnering van de arme Venezolanen aan die reactionaire erfenis is één van de machtige redenen dat de meerderheid van de Venezolanen zich actief verzetten en zullen verzetten tegen elke poging van Washington en zijn marionetten in Venezuela om de klok terug te draaien. Dat collectief bewustzijn over het verleden werd omgezet door H. Chavez- N.Maduro in een positief ‘Bolivariaans’ democratisch bewustzijn van het streven naar een soevereine natie. De Bolivariaanse revolutie van Hugo Chavez heeft de utopie voor de arme Venezolanen concreter gemaakt. Heel wat Venezolanen uit de middenklasse sloten zich aan bij het Bolivariaans project. Er werden ziekenhuizen en gezondheidsinrichtingen gebouwd in de armere wijken.De miljoenen armen weten dat het dank zij de Bolivariaanse revolutie is dat er twee miljoen nieuwe sociale woningen werden gebouwd, meer dan 20 universiteiten en opvoedingscentra, honderden Cubaanse dokters bouwen aan de opbouw van basisgezondheidszorg. De armen weten dat dit alles betaald wordt door de staat. Het zelfrespect, de inzichten en de gezondheid van miljoenen armen stegen gesteund door de progressieve elementen uit de intelligentsia, de middenklasse. Chavez en Maduro, met de Socialistische Partij, gaven voor het eerst de miljoenen armen een stem en vertegenwoordiging op politiek vlak. Belangrijk is ook de open communicatiestrategie van wijlen Chavez en Maduro, met een speciale minister voor Communicatie, waardoor het volk via de nationale Tv-zenders rechtstreeks geïnformeerd wordt. Ook de ‘colectivos’, volksorganisaties ingeplant in wijken, buurten en bedrijven helpen daarin.
Strijdkrachten
Een tweede reden voor de nederlaag van Washington en zijn vazallen is de brede steun van het leger aan Hugo Chavez en nu aan zijn opvolger tevens opperbevelhebber Nicolas Maduro (foto). Onder Chavez waren er al sancties van de VS ten aanzien van het leger. De F-16’s bijv. van Venezuela konden niet meer rekenen op onderdelen van de VS, hetzelfde met ander wapentuig. Noodgedwongen richtte Hugo Chavez zich tot de Russen voor de aanschaf van technologisch gesofistikeerd wapentuig. Sinds Chavez werd een generatie van jonge soldaten en officieren gevormd in de Bolivariaanse ideologie. Het leger is nu met Russische, Cubaanse en Chinese steun een volwaardige strijdmacht. Op het moment dat een politicus in januari jl. zich op een plein in Caracas tot interim president had uitgeroepen en onmiddellijk erkend werd door het Westen en een aantal Zuid-Amerikaanse regimes betuigde de Generale Staf van het leger onder leiding van minister van Defensie, generaal Vladimir Padrino Lopez, onmiddellijk zijn loyauteit aan de zittende president Nicolas Maduro. Die verklaring werd rechtstreeks in het openbaar op televisie uitgezonden in aanwezigheid van alle topgeneraals van de landmacht, marine en luchtmacht. Generaal V.P. Lopez verklaarde voor miljoenen Venezolaanse Tv-kijkers: “Ik waarschuw het Venezolaanse volk voor een staatsgreep tegen de instituties, de democratie, tegen onze Grondwet en tegen onze legitieme president Nicolas Maduro. We hebben een schandelijke gebeurtenis meegemaakt. Een man die zijn hand opsteekt en zichzelf tot president uitroept van de Bolivariaanse republiek Venezuela. Dat is een zeer ernstige zaak die de rechtsstaat aanvalt en de vrede bedreigt voor alle Venezolanen. Wat we gezien hebben is pervers. De gewapende strijdkrachten van Venezuela, trouw aan de tradities van de Bevrijder Simon Bolivar, zullen nooit een president aanvaarden die opgedrongen werd door obscure belangen, en buiten de wet zich heeft aangesteld. De Venezolaanse strijdkrachten zullen zich nooit onderwerpen aan een vreemde mogendheid of aan een regering die niet democratisch verkozen is door het Venezolaanse volk”. (foto persconferentie) 
Naast het leger zijn er ook de zogenaamde ‘colectivos’, die desnoods gewapend kunnen optreden als het land in gevaar is. President N. Maduro en zijn regering heeft recent een wetgevend initiatief genomen om de ‘colectivos’ een integrerend deel van het leger te maken. De president heeft ook aangegeven dat het aantal militieleden moet verhogen, van de huidige 2,1 miljoen naar 3 miljoen leden (ze zijn ook de ogen en oren van de revolutie in wijken en bedrijven).
Internationale context
Een derde belangrijke reden die de Bolivariaanse revolutie na twintig jaar strijd doet standhouden is de internationale context. In de Westerse regimemedia, ook in Vlaanderen, wordt de indruk gewekt dat iedereen in de wereld het leiderschap o.l.v. President N. Maduro verwerpt. De meeste Vlaamse media dansen als circushondjes op het ritme van de imperiale orkestleiders in Washington.
Er is rond de poging tot staatsgreep van de VS een heuse blokvorming opgetreden. Met langs de ene kant de haviken van het Westen, met Washington op kop enerzijds, en daar tegenover de rest van de wereld met als belangrijkste landen in de regio Bolivia, Mexico, Cuba, en landen zoals het Rusland van president V. Poetin, dat het Venezuela van Nicolas Maduro een ‘strategische bondgenoot noemt’ samen met China, India, Iran, Turkije, Zuid-Afrika. Natuurlijk spelen nationale belangen (investeringen in de olieindustrie) mee een rol, maar dat belet niet dat ze actief een soevereinistisch, op socialisme gericht experiment steunen onder meer met omvangrijke voedsel- en medische hulp.
Deze invloedrijke landen erkennen de legitimiteit van de huidige president, ze nemen een gematigde positie in, die ernaar streeft een binnenlandse consensus te bereiken. Tegelijk geven ze Venezuela reddingsboeien voor de economische sancties en het verlies van miljarden dollars. Tegen de bevelen van Washington in, koopt bijv. India Venezolaanse olie als compensatie voor de boycot van uitvoer naar de VS, sturen China en Rusland en het Rode Kruis vrachtvliegtuigen met hulpgoederen. Het Rusland van Vladimir Poetin en het China van Xi Jinping (foto) stuurden, op vraag van president N. Maduro en als gevolg van eerder gesloten akkoorden, een paar honderd militairen- technici om de sabotage van de hydro- elektriciteitscentrale te verhelpen, om een nieuw opleidingscentrum te bouwen voor helikopterpiloten.
Dringende kwesties
Ondanks het strategisch succes van de Bolivariaanse revolutie en het leiderschap sinds 1998, zijn er ook kostbare fouten gemaakt, waaraan zal moeten geremedieerd worden. Niks staat eeuwig in de stenen gebeiteld. Ook niet de Bolivariaanse revolutie. Zeker, als ze geconfronteerd wordt met machtige vijanden die via binnenlandse marionetten trachten van “binnenuit” de Bolivariaanse revolutie omver te gooien en te vervangen door de oude rechtse oligarchie, neoliberalen en neo-fascisten.
De belangrijkste mislukking van de voorbije twintig jaar is dat de economie eenzijdig gericht blijft op de export van grondstoffen (vnl. olie en goud). Dat maakt de economie zeer kwetsbaar toen de olieprijs ineen stortte. De VS buiten deze kwetsbaarheid uit. De economie is blijven hangen in de dollar als referentiemunt. Het is enkele maanden geleden dat president N. Maduro wil afstappen van de (petro) dollar. Venezuela is de recente twintig jaar niet uit de door de VS gecontroleerde globalisering gestapt met het IMF, Wereldbank en het deponeren van goudvoorraden in Westerse banken die nu gebruikt worden als chantagemiddel voor “regime change”. De monetaire hervormingen mislukten om de inflatie te keren of in te dammen.
De Hydro-elektrische centrale is de enige grote centrale die Venezuela van elektriciteit voorziet. Hugo Chavez had al aangedrongen op diversificatie van de elektriciteitsproductie en –distributie. Er is nog niks van terecht gekomen, bedrijven en ziekenhuizen moeten zich behelpen met generatoren. Door de elektronische sabotage van buitenuit en van binnen werd hier ook een grote kwetsbaarheid blootgelegd (vandaag zijn Chinese, Russische en Iraanse technici bezig de kwetsbaarheid voor elektronische sabotage moeilijker of onmogelijk te maken in de hydro-elektriciteitcentrale).
Er is ook een groot falen om te investeren in het rekruteren en het opleiden van hooggeschoold personeel, om het financieel systeem op te waarderen en het mogelijk te maken om financiële corruptie op te sporen en te bestraffen. Een reeks hoge ambtenaren zijn betrokken bij duistere financiële- en vastgoedoperaties. Ook is gedurende de voorbije twintig jaar gefaald in het voldoende opleiden van technische en politieke kaders die in staat zijn grote bedrijfseenheden en administraties te managen. In dat verband heeft president N. Maduro een grondige doorlichting en herstructurering bevolen van alle belangrijke overheidsorganen.
