Roert er ‘entwat’ bij de jongeren in het Westen? We bedoelen jongeren met de trendy naam millennials (geboren vanaf 1983). Eerder op deze blog (13 juli jl.) verwezen we naar de verkiezings overwinning van de millennial Alexandria Ocasio-Cortez in New York. Onderzoeksresultaten wijzen erop dat het vertrouwen van de millennials in het politieke- en economische establishment op een dieptepunt bengelt. Komen er andere, progressievere tijden met deze Millennials met hun smartphone, tablet en laptop in de hand?
Wall Street en Londen City: de vijand
Lilian Marijnissen, millennian (°1985), nieuwe voorzitter van de SP-fractie-Nederland.
Vorig jaar, op 16 juni 2017 publiceerde de wereldwijd invloedrijke Amerikaanse krant de “New York Times” een bijdrage van Sarah Leonard onder de titel: “Waarom kijken zoveel jonge kiezers naar oude socialisten zoals (de Amerikanse senator) Bernie Sanders en( huidig Labour- voorzitter) Jeremy Corbyn”? Beide oude heren brachten een enorm enthousiasme teweeg bij jongeren. Het socialisme van Bernie Sanders en Jeremy Corbyn lijkt in niets op de uitgeleefde, gecorrumpeerde partijen van Europese sociaaldemocraten. Het socialisme van Bernie Sanders en Jeremy Corbyn vertrekt vanuit de oppositie tegen een geldelite die zich onoverwinbaar acht. Zij gaan terug naar de ideologische wortels van het socialisme, is agressief voor een vernieuwd sociaal beleid in dienst van de bevolking en niet van de elite. Hun aanpak staat haaks op wat de klassieke sociaaldemocratie dertig jaar lang belichaamde. Het is dan ook niet verwonderlijk dat nieuwe linkse krachten opstonden op het Europese continent met ondermeer de millennian Lilian Marijnissen (foto) van de SP-Nederland, Sahra Wagenknecht van de Duitse Die Linke, Jean Luc Mélenchon van het Franse ‘Insoumise’, die allen een redelijke aanhang hebben verworven. In Vlaanderen is er de vernieuwde PVDA o.l.v. Peter Mertens (vraag is of deze partij in de komende verkiezingen in Vlaanderen electoraal uit de marginaliteit kan treden).
De journaliste Sarha Leonard in de New York Times vraagt zich af: Waar komt deze nieuwe socialistische wind vandaan? “De kapitalistische orde van na de Koude Oorlog heeft gefaald. Door heel Europa en de VSA hebben de jongeren het minder goed dan hun ouders. Er zijn veel jongeren te arm om een nieuw gezin te starten. In de VSA gaan ze gebukt onder studieschulden en zijn er vooral flexibele, precaire baantjes, vaak ondermaats betaald en zonder CAO. En de jongeren zien ook dat de planeet om zeep gaat. IJsmassa’s smelten, eilanden verdwijnen onder de verhoogde zeespiegel, extreme droogte en orkanen komen steeds vaker voor,…Sinds 2008 werd het erger. Grote bedrijven en banken namen de huizen over van onze gezinnen, ze geven ons medische- en zorgschulden. De regeringen legden een hard bezuinigingsbeleid op om de bankiers ter wille te zijn. De kapitalisten handelen niet toevallig. Ze doen het uitsluitend voor de winst van de aandeelhouders en investeren een deel van hun winsten in politieke partijen. Voor veel mensen is kapitalisme een bangelijk iets en niet iets dat we toejuichen. Onze vijand is Wall Street en de Londen City”.
Groot-Brittannië: bevolking zwemmen of verdrinken
De situatie die de journaliste (kort) beschrijft doet de Amerikaanse millennials steeds meer zoeken naar een alternatief. Ze zijn de kunstmatige, optimistische praatjes van de liberalen beu, die in weinig of niks stroken met de harde realiteiten. In 2016 deed de elite universiteit Harvard een studie waaruit bleek dat 51% van de Amerikanen tussen 18 en 29 jaar het kapitalisme verwerpt en dat 30% positief staat tegenover het socialisme. De betekenis van wat socialisme is, is erg vaag. Dat is begrijpelijk na dertig jaar ideologische hersenspoeling waarin de voornaamste boodschap was: TINA (There Is No Alternative). Maar dat onderzoek verklaart deels waarom Bernie Sanders, in zijn campagne voor de nominatie bij de Democratische Partij voor het presidentschap, sprak hij over de noodzaak van een “politieke revolutie” in de VS en er massaal veel Amerikaanse jongeren mee aantrok.
In West-Europa staat Groot-Brittannië het dichtst bij de scherpe sociale tegenstellingen zoals die in de VS gegroeid zijn. En dit op basis van 
dezelfde harde neoliberale recepten. In het standaardwerk over het huidig Britse model, geschreven door de millennial Owen JONES, (momenteel adviseur van Jeremy Corbyn -Foto) “Het Establishment” (2015), zegt hij: “ In feite is de vrije markt, die zo gekoesterd en gepropageerd wordt door het establishment, een verzinsel van hun fantasie. Je zou zelfs kunnen stellen dat in het moderne Groot-Brittannië het socialisme floreert. Maar dan een socialisme op zijn kop, een socialisme voor de rijken en voor de bedrijven. De staat is er alleen om hen te dienen en om hen zo nodig te redden. Daartegenover staat dat, van het merendeel van de bevolking, verwacht wordt dat ze zwemmen of verdrinken. Voor hen geldt het rauwe meedogenloze kapitalisme, het recht van de rijkste en sterkste”.
Het zou niet verwonderlijk zijn dat, in de twee Angelsaksische landen waar de sociale tegenstellingen tussen superrijk en arm op de spits gedreven zijn aan beide oevers van de Oceaan, vanuit die landen wel eens de nieuwe wind van het socialisme zou kunnen waaien gedragen door wat nu de millennials genoemd worden en hun smartphones en laptops gebruiken voor het teweeg brengen van een politieke revolutie.
Millennials bewust van de diepe crisis
Trouwens het wantrouwen tegenover het mondiaal kapitalisme lijkt in grote delen van de wereld bij de millennials te bestaan en niet alleen in de Angelsaksische landen zij dat dit ongenoegen nog vaag is. Het is natuurlijk opletten voor veralgemeningen. Zakelijk dienstverlener Deloitte voerde (voor de zevende keer) een bevraging uit bij 10.000 Millennials tussen 24 en 35 jaar oud in 36 landen. Daarbij zitten zowel ontwikkelde (vnl. Westerse) kapitalistische landen, Zuid-Korea als nieuwe zoals China, Rusland en Brazilië. Volgens de resultaten ziet de millennial de toekomst steeds zwarter. Het vertrouwen is historisch laag ten aanzien van de economische en politieke elite. De arbeidsmarkt is voor de jongeren een bron van onvrede en onrust. Volgens de peiling menen de jongeren dat “het bedrijfsleven alleen maar met winsten en geld bezig is en geen oog heeft voor diversiteit, sociale gelijkheid, duurzaamheid en sociale vooruitgang. Yves Van Durme, namens Deloitte: “ Het is geen goed nieuws. Wat heeft de ommekeer in gang gezet? Het is speculeren. We weten dat de millennial wakker ligt van terreur, de klimaatverandering, de werkloosheid, de sociale ongelijkheid. Blijkbaar schaadt dat zijn vertrouwen in de toekomst. Sinds de eerste millennials geboren werden (1983) en meerderjarig werden, kreeg de wereld verschillende klappen te verwerken: een economische -, politieke – en bankencrisis, aanslagen, oorlogen,de Brexit, de verkiezing van Donald Trump,…Dat laat sporen na.” (Cfr. De Morgen, 12/07/2018.)
