In een reeks belangrijke landen van de wereld heerst grote sociale onrust en volkswoede. Het is ongezien in deze eeuw omdat ze massaal is, wereldwijd is, simultaan rond dezelfde problemen. Sommige superrijken en de neoliberale elite vrezen het begin van een klassenoorlog. In elk land kleurt de volkswoede tegen de neoliberale elite anders. Wie voert de oppositie in Rusland tegen het wilde kapitalisme? De Communistische Partij van de Russische Federatie (CPRF) (foto betoging in Moskou).
Rusland is één van de meest belangwekkende voorbeelden waar op een ongeëvenaarde schaal de neoliberale shockdoctrine werd toegepast om in een grootse operatie “regime change” Rusland tot roofkapitalisme om te bouwen. Met een ongekende brutaliteit en roofzucht werden de rijkdommen van het land, bedrijven en infrastructuren in handen gespeeld van oligarchen en steeg de ellende en armoede bij de miljoenen Russen tot ongekende hoogten (zie verder). Vladimir Goesev, een academicus uit Moskou zegde in 2006 “dat ons vaderland en het volk vijftien misdadige jaren achter de rug hebben. De jaren van misdadig kapitalisme hebben 10% van onze bevolking uit de weg geruimd. Tussen 1992, het eerste volledige jaar van de neoliberale shock en 2006 is de bevolking met 6,6 miljoen mensen gedaald in Rusland”. Om elke vorm van democratisch verzet tegen de shocktherapie onmogelijk te maken werd de democratie uitgeschakeld door president Boris Jeltsin. Het parlement werd buiten spel gezet, het verzette zich, en het ‘Witte Huis’ waar het parlement zetelde, werd met duizenden soldaten en tientallen pantserwagens aangevallen en vernietigd. Die aanval koste het leven aan ca 500 mensen en duizend gewonden en was het ergste geweld in Moskou sinds 1917. Ondanks deze fascistoïde blauwe terreur bleef het Westen Jeltsin steunen. Hij was dan wel een paljas, een zatlap, maar voor het Westen een sympathieke dronkaard. B. Jeltsin (foto) 
verklaarde ook de Communistische Partij van de Sovjet-Unie (CPSU) vogelvrij. (zie ook: De Shockdoctrine, de opkomst van het rampenkapitalisme, Naomi Klein, 2007)
Communisten blijven populair
Gezuiverd van de corrupte nomenclatura, werd o.l.v. van de Prof. Wiskunde en Fysica Gennadi Zjoeganov, jarenlang vooraanstaande personaliteit in de CPSU, de Communistische Partij van de Russische federatie opgericht (CPRF) in 1993. De nieuwe partij had veel sympathie bij het volk en stevige wortels in het overheidsapparaat en bedrijven. De partij heeft een eigen partijacademie, een professionele studiedienst en een tv- zender. Die steun bij de Russen bleek al tijdens de presidentsverkiezingen van 1996 amper enkel jaren na de ontbinding van de Sovjet-Unie. De CPRF kandidaat A. Zjoeganov 
(foto) had in feite de presidentsverkiezingen gewonnen maar door fraude werd hij verplicht tot een confrontatie met B. Jeltsin in een tweede ronde. In het Westen en bij de oligarchen was het alle hens aan dek, want de communist mocht zeker niet verkozen worden. Jeltsin kreeg miljoenen dollars uit het Westen en van de oligarchen voor zijn campagne. B. Jeltsin werd verkozen. In 2012 stelde Zjoeganov zich terug kandidaat namens de CPRF en kreeg officieel 17% van de stemmen. Hier ook werd op grote schaal fraude gepleegd in het tellen van de stemmen ten voordele van Vladimir Poetin. Er werd massaal betoogd tegen de fraude. Zjoeganov reageerde toen verontwaardigd en sprak over “één verkiezing van dieven, absoluut oneerlijk en onwaardig”.
Vandaag is de Communistische Partij de grootste oppositiepartij tegen het neoliberale, conservatieve beleid van “Verenigd Rusland”, de partij aan de macht van president Vladimir Poetin en eerste minister Dmitri Medvedev. In het Russische parlement (de Doema), bezetten de communisten volgens officiële tellingen 92 van de 450 zetels. In verschillende regio’s werden communistische gouverneurs verkozen en leiden ze succesvolle bedrijven.
Achter het rookgordijn
Vandaag worden de Russische communisten geconfronteerd met verscherpte aanvallen vanuit het neoliberale, conservatieve regime. De sociale onrust probeert het regime af te leiden naar een soort liberaal-burgerlijk verzet dat de corruptie aanklaagt en westers gezind is. De Westerse pers geeft veel aandacht aan het verzet als hun leider Aleksej Navalny wordt opgepakt en korte tijd achter de tralies verdwijnt. G. Zjoeganov: “Voorbij het rookgordijn van de strijd van het regime tegen pro- Westerse liberalen, die voorgesteld worden als de belangrijkste bedreiging van de sociale en politieke stabiliteit in Rusland, wordt in werkelijkheid de grootste aanval gericht op de Communistische Partij van Rusland. Dat is geen toeval, want de CP is de leidende oppositiekracht van het volk in Rusland met een uitgebouwde structuur op het terrein in dorpen en steden, in bedrijven en in de staatsapparaten, met een constructief patriottisch programma, een unieke historische praktijk en ervaring in nationale staatsondernemingen.” Volgens G. Zjoeganov slaagde de nu heersende liberale machtselite er niet in om het vertrouwen van de Russen in de CP te vernietigen. Pogingen van de conservatieve Russische elite om de CP te intimideren, het zwijgen op te leggen en om te kopen mislukten. Vandaag worden nog scherpe aanvallen gedaan op de meeste waardige partijvertegenwoordigers en bondgenoten aldus Zjoeganov. Eén van de meest succesvolle verkozen kameraden – de gouverneur van de grote regio Irkutsk in Siberië Sergey Levchenko
(foto) 
en de directeur van de grote Lenin staatsboerderij Pavel Grudinin (in 2018 presidentskandidaat) staan onder grote druk.” Ook de pas verkozen communistische gouverneur van de regio Khakassia in Siberië, de dertiger Valentin Konovalov wordt lastig gevallen door het regime.
Irkutsk en de “Lenin Farm”
Zjoeganov wijst erop dat de gouverneur van Irkutsk Sergey Levchenko belangrijke resultaten boekte. Irkutsk is een regio in Siberië van 2,5 miljoen inwoners in een gebied groter dan Frankrijk +Benelux en produceert 6 % van de elektriciteit in Rusland, en is belangrijk voor de bosbouw. Hij behaalde meer dan het dubbele van de inkomsten voor zijn regio. Hij beteugelde de wreedheden van illegale houtkap van grote privé- bedrijven die de taiga van Siberië vernietigen en implementeerde sociale programma’s. Zjoeganov: “In plaats van dat als voorbeeld te stellen tegenover falende collega’s, ontketent het regime Medvedev- Poetin de ene aanval na de andere. Het is een echte informatieoorlog. Voor het regime staat de communist Sergey Levchenko in de weg van diegenen die gewend zijn grote fortuinen te verdienen door de rijkdom van de regio’s te roven. De heersende hofkliek van het regime probeerde hem te ontslaan via een decreet van V. Poetin. Gezien het verzet daartegen in de regio ging dit niet door”. Volgens G. Zjoeganov is het niet aan de bureaucratie en het Kremlin, maar aan de inwoners van Irkutsk om hem bij verkiezingen al dan niet te ontslaan. De recente grote overstromingen in Irkutsk en de hulpprogramma’s die voorzien werden voor de getroffen bevolking werden door Poetin en cs. aangegrepen om de communistische gouverneur verdacht te maken en fake news te verspreiden over corruptie en fondsen die niet bij de burgers terecht zouden zijn gekomen. Hierin helpen de Poetin getrouwe tv-zenders die uit Moskou zijn neergestreken in Irkutsk.
Pavel Grudinin is de succesrijke communistische ondernemer van de “Lenin Farm” een grote boerderij rond Moskou van vlees, melk, allerlei soorten groenten en fruit. Ze is van levensbelang voor de bevoorrading van Moskou en omgeving. Hij heeft niet alleen de “Lenin Farm” rendabel gemaakt maar ook een heel sociaal netwerk uitgebouwd van kinderopvang, woningen, onderwijs, ouderenvoorzieningen,.. (cfr. ook de VRT-reportage van Jan Balliauw over de Lenin Farm tijdens de presidentscampagne in 2018 waarin P. Grudinin presidentskandidaat was voor de CP). De gerechtsmolen is op gang gekomen tegen Pavel Grudinin om het bedrijf in handen te spelen van Poetin-getrouwen. Pavel Grudinin (foto)
zegt al grappend dat Poetin er graag een “Poetin Farm” van zou willen maken. In feite gaat het hier om een rooftocht van liberale oligarchen om een goed draaiend bedrijf, dat vanuit een communistische inspiratie opgebouwd is, te perverteren naar een kapitalistisch bedrijf waar niet de mens, de natuur en de dieren, maar alleen de winsten voor oligarchen tellen.
Een derde voorbeeld dat aangeeft hoe scherp de verhoudingen met het heersende neoliberaal regime zijn is het incident in het vroegere Leningrad, nu Sint- Petersburg. In de bakermat van de Oktoberrevolutie van 1917. Elk jaar vieren- herdenken de communisten de Oktoberrevolutie op 7 november. Dit jaar probeerden de autoriteiten van Sint-Petersburg de optocht te verhinderen. De autoriteiten legden een enorme ijver aan de dag om de bloemen neerlegging bij het symbool van de Oktoberrevolutie, de kruiser Aurora, te verstoren. De vertegenwoordiger van de stadsraad, de communiste Olga Khodunova en een aantal kameraden werd kort vastgehouden door de politie. G. Zjoeganov: “ Tegenover die mislukkingen van het regime, staan de succesvolle leiders van de Communistische Partij in de politiek, in de bedrijven. Dat veroorzaakt permanent maagzuur bij de heersende conservatieve machthebbers. Het anticommunisme is nog steeds de ideologische basis van de heersende oligarchisch- bureaucratische elite”.
Strijd tegen armoede
In 1989, in de communistische Sovjet-Unie, leefden 2 miljoen mensen in de Russische federatie in armoede, dat wil zeggen van minder dan 4 dollar per dag. Tegelijk waren vele voorzieningen gratis en goedkoop. Toen de donkerblauwe Chicago-boys en hun Russische spitsbroeders het bittere neoliberaal ‘shockmedicijn’ hadden toegediend halverwege de jaren negentig leefden 74 miljoen Russen volgens de Wereldbank onder de armoedegrens. Dat betekent dat de neoliberale hervormingen in Rusland kunnen bogen op de verpaupering van 72 miljoen mensen binnen slechts 8 jaar. In 1998 was meer dan 80% van de Russische boerderijen failliet gegaan en hadden ongeveer 70.000 overheidsbedrijven hun poorten gesloten, wat tot een epidemie van werkloosheid en dus armoede leidde.
De Vicevoorzitter van de CPRF en lid van de Doema Yuri Afonin (foto)
benadrukt dat de groeiende kloof tussen rijk en arm niet alleen een probleem is in Rusland, maar wereldwijd, als gevolg van het mondiale, neoliberale kapitalisme. Zelfs in naar het schijnt het rijkste land als de Verenigde Staten leeft een deel van de bevolking met een gemiddeld inkomen armer dan onder de presidenten John Kennedy, Lynden Johnson en Richard Nixon, zegt hij. Y. Afonin herinnert eraan dat socialistisch China de afgelopen decennia, o.l.v. de Communistische Partij, het meest effectief was in het bestrijden van armoede. In 1990 leefde in China 61% van de bevolking onder de armoedegrens, nu is dat slechts 4%.
Voor de Russische communisten kan armoede maar echt structureel bestreden worden door een herverdeling van de inkomens. De Communistische Partij stelt voor om een progressieve belasting op inkomens in te voeren. Tegenstanders van dit voorstel, vnl. de partij “Verenigd Rusland” van president V. Poetin, zeggen dat deze belasting niet mogelijk is. Yuri Afonin noemt dit argument onzin. Hij merkt op dat een progressieve belasting in vele landen bestaat. En als de staat geen belastingen kan innen, wat voor een staat is dat? stelt hij. Een andere stap in de strijd tegen armoede is de nivellering van de inkomens naar boven door het ontwikkelingsniveau van de regio’s op te trekken. Ook hier moet de Chinese ervaring bestudeerd worden zegt hij. In de voorbije vijftien jaar is er een versnelde ontwikkeling van de westelijke Chinese regio’s, waardoor de kloof verkleind is met de rijkere oostelijke regio’s van China. Yuri Afonin benadrukt als derde punt dat de armoede in Rusland niet kan worden verslagen als de kapitaalvlucht van oligarchen en anderen naar het buitenland niet wordt gestopt. De Russische oligarchen hebben al miljarden roebel aan Rusland onttrokken sinds Rusland kapitalistisch werd (1992-2019). Alleen de CPRF heeft voorstellen om daadwerkelijk de strijd tegen de armoede te beginnen!
Oligarchen
Vandaag verdwijnen grote brokken van de winsten van bijv. de olie- en gasindustrie naar buitenlandse banken in het Westen en in Azië. Terwijl zoveel geld nodig is voor de welvaart verspillen oligarchen grote sommen aan het sponsoren van voetbalclubs in het Westen of het betalen van onderwijs in het Westen in dure privé scholen voor hun zoons en dochters. Sinds Jeltsin aan de macht kwam, heeft de heersende neoliberale politieke elite uitgebreide wetgeving uitgerold voor privatiseringen. Er werd gezegd nationaliseringen zouden het investeringsklimaat in Rusland nadelig beïnvloeden. Volgens de ideologen van de privatiseringen werd deze economische koers gedicteerd door een verlangen naar efficiëntie in de productie van goederen en diensten. Dat kon alleen maar door privé eigendom omdat de staat deze taak niet aankan. Privatisering werd een hefboom genoemd voor succes in de economie en de welvaart van de Russische burgers te verhogen. Hervormers voor privatisering wezen op vier voordelen van privatiseren: 1) het volk aandelen geven waardoor een spreiding van het bezit van aandelen mogelijk is; 2)toename van de efficiëntie van de economie; 3) meer huiseigenaren en 4) een fatsoenlijk leven voor iedereen.
Volgens de Russische communisten bij monde van Nikolai Arefyev, lid van de Doema voor de CPRF, is het eerste punt niet gerealiseerd, wel werden op grote schaal publieke goederen en sectoren versast naar oligarchen als een Abramovich, Berezovsky, Smolensk en Gusinsky. Is een economie efficiënt als 75.000 goed werkende industriële en 29.000 landbouwbedrijven stopten? De efficiëntie van het privatiseren was zo groot dat het productievolume van goederen en diensten gedaald is tot het naoorlogse niveau in de Sovjet- tijd. De sociale en culturele basis van het land is ingestort. Tijdens de neoliberale hervormingen sinds B. Jeltsin verdwenen 25.000 culturele centra, 15.900 bibliotheken, 42.300 kleuterscholen, 14.000 scholen werden gesloten. De arbeidsproductiviteit loopt 10 x achter op deze van het gemiddelde in de Europese Unie. 29.000 dorpen en steden verdwenen van de kaart van Rusland door gebrek aan investeringen en beleid.
Terug nationaliseren
Nikolai Arefyev: “ Het idee van privatiseren was ook om de staatsbegroting daarmee te stijven. Van 1995-2005 werden 140.000 bedrijven geprivatiseerd. Het staatsbudget ontving daarvoor 10 miljard dollar. In andere Europese landen is de opbrengt van privatisering voor de staat een opbrengst zes keer meer. Privatiseringen gingen vaak gepaard met de bewuste onderschatting van de waarde van de over te nemen bedrijven. Gedurende zeven jaar van privatiseren in de jaren negentig heeft alleen vanwege bewuste onderschatting van de oliebedrijven het land een bedrag verloren dat gelijk is aan de samengetelde begrotingen gedurende 16 jaar! Olie- en gaswinsten worden grotendeels naar het buitenland geëxporteerd. Terwijl in Rusland de budgetten voor alles en nog wat ondermaats blijven. 26% van de kinderen leven in arme gezinnen en het fortuin van 200 oligarchen is de 550 miljard dollar voorbij gestoken. Het was in feite geen privatisering maar de doelbewuste plundering van de staat en de gemeenschap.” Eén van de belangrijkste programmapunten van de CPRF is het nationaliseren van strategische sectoren van de economie onder meer banken en de natuurlijke hulpbronnen. Daarom ook neemt de fractie van de CPRF wetgevende initiatieven in de Doema om de natuurlijke hulpbronnen en strategische sectoren waaronder het bankwezen terug te nationaliseren en de inkomsten te gebruiken voor de welvaart en het welzijn van de Russische burgers (zie boven Lenin Farm). Ook het onderwijs moet terug op peil worden gebracht, universeel en gratis zijn zoals in het Sovjettijdperk. De communistische fractie heeft wetgevende initiatieven in de Doema ingediend. Maar de meerderheidspartij “Verenigd Rusland” van president V. Poetin en eerste minister D. Medvedev zal deze voorstellen wellicht verwerpen.
