De VRT bevindt zich in stormachtig weer. Er komen andermaal besparingen voor de VRT. De Vlaamse regering ging er met de vuile voeten door en ontsloeg gedelegeerd- bestuurder, CEO Paul Lembrechts, die zich verzette tegen de besparingen. Alle vakbonden zijn woedend over de putsch van de regering. Ze steunen de CEO. Ze staken maandag 27 januari e.k..
De Vlaamse Radio- en Televisieomroep (VRT), die grotendeels gefinancierd wordt met belastinggeld van de Vlamingen, en daardoor een openbare omroep wordt genoemd, vliegt door zwaar onweer. En niet van vandaag. De grote mainstreammedia zijn bijna volledig ingekapseld in de mechanismen van de neoliberale maatschappij. Zowel economisch. De media moeten kijkcijfers behalen voor de adverteerders, of kijkcijfers om de neoliberale politieke klasse ervan te overtuigen dotaties te blijven geven aan de openbare omroep. Als wel ideologisch. De scherpe en groeiende sociale, culturele en geopolitieke tegenstellingen, mogen niet destabiliserend worden. Vele verhalen in de media brengen korte of uitvoerige beschrijvingen, richten zich op tweederangs oorzaken en moeten de grote kaders van de Westerse geopolitiek, het neoliberaal kapitalisme en het politieke beleid bevestigen en liefst versterken, Daarom ook nemen in de Mainstream Media (MSM) sensatienieuws, reclame, entertainment, het fait divers een belangrijke plaats in. De Nederlandse schrijver en filosoof Tom Zwitser omschrijft het zo: “Voor de maximale controle van de massa wordt steeds een maximum aan gegenereerde impulsen gebruikt met behulp van de media, voorgeschreven opinies, entertainment en reclame. Normaal gesproken wordt een impulsief persoon als oncontroleerbaar beschouwd. Maar in de massapsychologie is dat juist andersom. Een onophoudelijke stroom aan impulsen maakt dat iemand van zijn stabiele, echte Zelf vandaan beweegt en niet meer zichzelf is. Vervolgens heeft juist die stroom van impulsen een sturende en controlerende uitwerking”.(Permafrost, 2017)
VRT dotatie: bijna laagste van Europa
Prof. Tim Raats (Media-VUB) stelt dat omdat de “dotatie van de VRT zoveel lager ligt dan elders in Europa, moet de VRT beroep doen op commerciële inkomsten. Zo komt ze in het vaarwater van concurrenten als DPG Media (VTM) en SBS, die op hun beurt lobbyen bij de overheid om de VRT commercieel aan banden te leggen”. De VRT kampt al langer met besparingen van de opeenvolgende Vlaamse regeringen. Zo ontvangt vandaag de VRT zowat 280 miljoen van de Vlaamse regering en moet deze inkomsten noodgedwongen aanvullen met 190 miljoen andere inkomsten om niet als een kreupele door het medialandschap te gaan. De spin in het web van de VRT in dienst van commerce en de donkerblauwe ideologie is een zekere Peter Claes. Hij is een marketeer die zestien jaar geleden startte in de omroep en nu de tweede man in bevel is. Hij is een typisch Vlaams product van de nieuwe parvenu-klasse in Vlaanderen, het agressieve rechts liberalisme terwijl zijn baas waarmee hij in conflict kwam CEO Paul Lembrechts
(foto) veeleer een klassieke liberaal is. Tony Mary (ex-VRT-CEO, 2002-2006) heeft de promoties van VRT- journalist en nu N-VA-boegbeeld Siegfried Bracke en marketeer Peter Claes onder zijn bewind geweigerd omdat beiden manipulators waren. “Als Bracke in De Morgen zegt dat hij niet geïnteresseerd is in geld dan moet ik lachen. En als ik hoor dat Claes de enige directeur is die iets van TV kent gaat dat over in geschater. Hij doet de VRT een veel te commerciële koers varen met dezelfde programma’s als VTM. Rudi Vranckx op pad met BV’s in oorlogsgebied. Dat is toch het einde van de journalistiek? Dat past niet bij de VRT”.(Humo, 21 januari 2020) De druk op de VRT vanuit de commerciële mediawereld uit zich ook door de hoge vergoedingen die VRT- sterren binnenhalen. Omdat de commerciële media nog hogere vergoedingen betalen kunnen ze de VRT afdreigen. Ze doen dat ook. Sommigen die in de VRT hun ervaring opdeden met werkingsmiddelen van de belastingbetaler liepen over naar commerciële media voor het geldgewin. Dhr. Claes heeft ook duidelijk politieke connecties. Hij is goed bevriend met N-VA- ondervoorzitter Lorin Parys, die hem graag CEO zou willen zien van de VRT. Claes was al in 2016 kandidaat voor de CEO baan. En zou de N-VA hebben beloofd om de gevraagde besparingen gedwee te slikken als hij de stoel van de CEO P. Lembrechts krijgt.
De CEO van de VRT, Paul Lambrechts, kantte zich tegen de besparingen die door de Vlaamse regering in het vooruitzicht werden gesteld. Het gaat over het ronde bedrag van 40 miljoen euro. In die besparingen zitten nog niet de stijgende vaste kosten voor de lonen, terwijl de besparingen de inkomsten doen dalen. Zo blijft er minder geld over voor het maken van programma’s. De spanningen werden zo groot dat P. Lembrechts Paul Claes buiten wilde. De vier directeurs van het directiecomité van de VRT, de collega’s van Claes, steunden Lambrechts. Maar de voorzitter van de raad van bestuur, boven het directiecomité, Luc Van den Brande (CD&V) weigerde dat ontslag. Zijn steun aan P. Claes is bedoeld om de N-VA gewillig te zijn en om hem te laten aanblijven als voorzitter van de Raad van Bestuur.
Besparingen en liberaal libertijnse bedrijfscultuur
De VRT wordt niet alleen blootgesteld aan besparingen, maar glijdt ook af naar een liberaal en libertair discours in de programma’s en de bedrijfscultuur. Er zijn voorbeelden te over. Zo trekt de VRT de kop in een grootse liefdadigheidsactie “de Warmste Week” voor allerlei goede doelen. Terwijl je met een vergrootglas moet zoeken naar een bericht, laat staan een reportage over de betekenis en de viering van 75 jaar sociale zekerheid. Of bijv. hoe een Kobe Ilsen heel de wereld rondtrekt om te zien hoe arm en ongeletterd de massa’s mensen in het zuiden nog zijn. En dan naar huis komt met de boodschap: “Vlamingen zwijg maar, want elders is het nog slechter”. Terwijl hij gemakkelijk had kunnen kijken in onze regio , en goedkoper ook, om de 800.000 Vlamingen in kaart te brengen die onder of net boven de armoedegrens leven. Libertair liberalisme in de VRT laat ook niet toe dat emancipatiebewegingen van het sociaal middenveld als vakbonden, armoedeorganisaties, vredesorganisaties, milieubewegingen ernstig genomen worden in debatten, documentaires,…Ze komen enkel aan bod als het “boel” is aan bedrijfspoorten (stakingspiketten, bedreigde bossen, betoging tegen kernbommen, slachthuizen) en er dus sensatie te beleven valt. Het krikt de kijkcijfers op. Of als het de jaarlijkse rituele ‘dag van de armoede’ is of de kerstmaaltijd voor marginalen eind van het jaar. Incidenten, botsingen met de politie worden uitvergroot. De media, ook de VRT, slaan zo twee vliegen in één klap: de behoefte bij het volk aan sensatie bevredigen en de sociale bewegingen reduceren tot “boelmakers”. Programma’s of bijdragen aan het grote debat over ons vervoersmodel, de sociale emancipatie, de strijd tegen armoede, grote milieu uitdagingen zijn marginaal. Woordvoerders van het sociaal middenveld worden bij voorkeur op straat geïnterviewd, maar blijven meestal buiten de Terzake- en Afspraak-studio voor een grondig debat. Hetzelfde met bijv. Greenpeace, Vrede vzw. In feite ligt er een “cordon sanitaire” rond de sociale bewegingen. De ideologische verzuiling is dan wel opgedoekt. Maar is het kind niet met het badwater weggegoten? Er kwam in de plaats ervan één nieuwe zuil: geprivatiseerde media, het neoliberale, agressieve eenheidsdenken met de heer Peter Claes als frontvechter en een aantal programmamakers in de slipstream. En niet vergeten: de neoliberale machtsgroepen in politiek en economie als poortwachters. Die laatsten zitten in de Raad van Bestuur van de VRT die na de parlementsverkiezingen van mei 2019 in overeenstemming is gebracht met de nieuwe partijpolitieke krachtsverhoudingen. De samenstelling ervan belooft niet veel goeds voor de toekomst. Ook hier is er duidelijk een ruk naar het rechts- liberalisme, met Vlaams-nationalistisch rechts in een hoofdrol. De CD&V mag twee zetels bezetten, de Open VLD ook twee, Vlaams-nationalistisch rechts neemt van de twaalf zes zetels in beslag: vier voor de N-VA en twee voor het Vlaams Belang. Als troostprijs krijgt centrumlinks nog twee zitjes, Groen en de SP.A elk één. Wie in de gangen van het VRT gebouw nog met een rode, groene das of trui rondloopt, zal vlug verdacht worden van scheve sympathieën.
VRT personeel in verzet en staakt
De CEO Paul Lembrechts werd door de Vlaamse regering aan de deur gezet. Hij verzette zich tegen de aangekondigde besparingen. Maar als klassieke liberaal past hij ook niet in het agressieve, zonder moraal opererende nieuwe liberalisme van het genre Peter Claes. Dat zijn types die de Verlichtingswaarden zouden kunnen verwarren met de waarde van een gloeilamp. Het ontslag van Paul Lembrechts is een stap van de conservatief-liberale Vlaamse regering J. Jambon om de VRT om te bouwen tot een staatszender die een bijrol of aanhangsel is voor commerciële belangen.
Alle VRT- vakbonden
(foto) zijn woedend over de gang van zaken en het autoritaire optreden van de Vlaamse regering. De autoritaire geest van de minister-president waart rond op het ‘Martelaarsplein’ in Brussel, de zetel van de Vlaamse regering. Het personeel gaat op maandag 27 januari e.k. in algemene staking op de VRT. Het is tien jaar geleden dat er bij de VRT nog gestaakt werd. De kijker en luisteraar zal het zien en horen. Er zullen alternatieve programma’s worden uitgezonden. Dat het rechts autoritarisme van een Jan Jambon en cs. ver kan gaan leert ons het voorbeeld uit Griekenland. De Griekse rechts liberale regering doekte in 2013 de openbare omroep ERT gewoon op omdat die te weinig in de pas liep. Zij sloot simpelweg de deuren waardoor er 2.656 werknemers letterlijk op straat kwamen te staan. Nadien werd een nieuwe omroep gestart, met politiek getrouwen, met een afslanking tot 1000 werknemers. Aan de andere van het spectrum zien we progressieve linkse regeringen alternatieve media tot stand brengen als minimaal tegengewicht voor de overweldigende rechtse zenders. Wijlen Hugo Chavez (1953-2013) richtte in Venezuela Telesur op (2005)
(foto) met deelname van de Cubaanse en de Uruguayaanse televisie. In Rusland heeft de Communistische Partij een eigen tv-station om beter de oppositie te kunnen voeren tegen het liberaal beleid van Poetin en de zenders onder zijn controle. Russia Today (RT) ligt vaak onder vuur in Europese landen (Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië) voor berichtgeving en de organisatie van het debat onafhankelijk van Westerse commerciële mediabedrijven. Willen links en de progressieven in Europa een grotere rol spelen in het politieke debat, de binding met het volk, de agendasetting, dan zullen ze naast het gebruik van elektronische media, ook op één of andere manier in staat moeten zijn een eigen televisie – en radio netwerk op te bouwen, liefst op Europees vlak, met inachtname van de nationale verscheidenheid in de Europese landen.
Verzet tegen besparingen, meer dan centen
De besparingsoperatie van de Vlaamse regering voor de VRT is een manoeuvre om ruimte te geven aan commerciële zenders. Sommige progressieve politici noemen het -terecht- een verrottingstrategie, net zoals gebeurt bij andere overheidsbedrijven zoals bij De Lijn en de NMBS
(foto), om ze klaar te maken voor privatisering. Zover is het nog niet bij de VRT. De VRT is ondanks zijn verregaande uitholling, nog altijd een sta-in-de-weg van de private commerciële belangen in Vlaanderen. Het verzet tegen de besparingen gaat echter veel verder dan een kwestie van centen. Het gaat om een strijd voor een beschavingsmodel, cultuur in de brede zin, die door de VRT dag in dag uit wordt uitgedragen.
