De shockdoctrine geregisseerd door de nationale politieke elites vanuit de EU-regiekamer tegen de welvaartsstaat en natiestaten (waarbinnen de welvaartsstaat zich kon ontplooien) kan niet zonder gevolgen blijven op het politieke vlak. Overal in Europa zijn de panelen in het politieke huishouden aan het kraken en verschuiven. Ook in Vlaanderen. In wat volgt enkele vaststellingen en beschouwingen. Zowat tweehonderd jaar strijd voor de welvaartsstaat, de democratie en opbouw van de Europese natiestaten wordt vandaag bedreigd door de belangen van het groot kapitaal.EU- nationalisten werken aan een superstaat om die belangen te verdedigen. De SP van Nederland trekt aan de alarmbel bij monde van Europarlementslid Dennis De Jong. Hij verwijst naar de voorstellen van de Europese Commissie over de zogenaamde “Europese politieke partijen”. Je zou beter spreken over “EU-instellingen” aangezien de drie voornaamste partijverbanden van de “heilige alliantie” te weten christen-democraten, sociaal-democraten, liberalen (samen met de groenen) weinig te maken hebben met wat doorgaans een Europese politieke partij wordt genoemd. Deze partijen zijn eerder naar binnen gerichte eurofiele kiesclubs, zegt De Jong. Het voorstel van de Europese Commissie omvat onder meer de Europese regeling van de juridische status van deze clubs. Het komt erop neer dat ze werkingsgeld uit de EU- begroting zouden krijgen (net zoals vandaag al het Europees Vakverbond EVV). Volgens het SP- europarlementslid gebeurt dit volgens een wonderlijke constructie. Volgens de Commissie mogen de ‘leden’ maximaal 40 procent aan de partijfinanciering bijdragen en tegelijkertijd staat diezelfde Commissie financiering door de EU tot 90 procent toe. Volgens Denis De Jong willen ze voorkomen dat leden bijdragen aan de financiering en ze stimuleren zo de financiële afhankelijkheid van de EU. Maar wat nog erger is – hoewel dat ontkend wordt – op den duur zou het voorstel de deur kunnen open zetten voor Europese inmenging in de vraag welke nationale partijen deel mogen nemen aan de Europese verkiezingen. Bijvoorbeeld zouden dan alleen partijen die verbonden zijn aan Europese partijen mee mogen doen. Volgens de voorstellen moeten die laatste aan zogenaamde “Europese waarden” voldoen. En wie toetst en bepaalt dat dan?
De plannen om alleen “Europese partijen” te erkennen en te financieren past in pogingen om het gebrek aan democratische legitimiteit van het EU- project te compenseren met grotere controle van democratische stromingen die het moeilijk hebben met de EU of ze verwerpen. Immers, dit EU- project staat ten dienste van de belangen grote industriële groepen, de wapenindustrie, de energiemarkt en de bankensector en de grensoverschrijdende misdaadsyndicaten. En niet ten bate van de volkswelvaart en de democratie. Doorgaans zijn de sociaal-democraten voorbeeldige jongens en meisjes in de EU- klas. Toch beginnen in deze kringen de kritische geluiden hoorbaar te worden. In een interessante bijdrage van de gezaghebbende René Cuperus (directeur internationale contacten van de Wiardi Beckmanstichting, studiecentrum Nederlandse PvdA) maakt hij zich ongerust over wat er nu gaande is in Brussel. “De eurocrisis betekent een grote trendbreuk in de verhoudingen tussen het Europese Project en de Europese bevolking. Voor het eerst na de Tweede Wereldoorlog kan de Europese eenheid niet meer verdedigd worden als gegarandeerd een welvaartsbrengend project. Integendeel. Eerder zou ik de EU een democratisch gedrocht noemen dat op zeer gespannen voet staat met de enige geteste democratie: de nationale. Maar de EU kon als grote Supermarkt wel verdedigd worden als een economische groei voortbrengend besturingsmodel. Dat vergulde voor velen de ‘democratische pijn’. De EU en de euro staan niet meer symbool voor de redding van de nationale welvaartsstaat, maar voor de vernietiging van de verzorgingsstaat…Brussel heeft weinig besef van de kwetsbaarheid van het Europese project, een fragiel samenwerkingsverband van historisch gegroeide natiestaten. Bij eurocraten, economen, juristen valt weinig liefde te traceren voor de rijke culturele geschakeerdheid van landen en tradities in Europa. De Europese Unie als Neoliberale Harmonisatiemachine, hybride van Superstaat en Supermarkt: het is een nachtmerrie waar veel te weinig mensen in Brussel, Straatsburg en Luxemburg van wakker liggen. Dat verklaart de grote Brusselse Vervreemding en kortsluiting tussen Europa- ingewijden en de ‘nationale achterblijvers’. De dwingende logica die nu wordt omhelsd en geforceerd in de richting van een echte politieke unie, is daarom een levensgevaarlijke chicken game met de Europese bevolking…(red. onderlijning, cfr. Internationale Spectator, Magazine voor Internationale Betrekkingen, Clingendael Instituut, Nederland, januari 2013).
Zelfs het drinkwater is niet meer veilig titelt het ledenblad van de SP- Nederland (januari 2013). Harry Van Bommel (Kamerlid voor de SP- Nederland) spreekt zelfs van een “Europese coup”. “Ze hebben nu na Griekenland de smaak te pakken en willen overal het economische en begrotingsbeleid dicteren. In dat verband is het belangrijk te weten dat de EU het licht op groen heeft gezet voor zogenaamde lidstaat- contracten, die eurolanden verplichten om economische aanbevelingen vanuit de EU uit te voeren. Dan moet je denken aan het drukken van de kosten van lonen en de patronaatsvriendelijke flexibilisering van de arbeidsmarkt. In oktober jl. werd bekend dat Griekenland en Portugal onder druk van de EU hun drinkwatervoorziening zullen privatiseren. Dat in ruil voor het “steunpakket” van de EU. Op 22 jaar tijd, sinds 1990, werden er in de EU zowat 112.140 verordeningen, richtlijnen en beschikkingen uitgevaardigd op de meest verscheidene terreinen en tot de onnozelste aangelegenheden waar de zelfstandige staten zelf voor oplossingen zouden kunnen zorgen. (Die diaree aan besluiten wordt in drie soorten opgesplitst. De “verordening” die bindend recht creëert voor alle lidstaten; de richtlijnen die doeleinden bepalen en het aan de staten overlaten ze te implementeren binnen een bepaalde termijn en de besluiten d.w.z. wetgevend werk specifiek gericht op een lidstaat, burger of een groep van burgers). Men heeft hier dus te maken met een octopus die zijn vangarmen uitstrekt over geheel het maatschappelijke leven en met als motor het neoliberale ordeningsprincipe.
We hebben geen glazen bol, maar de komende jaren zou de Champions League van de klassenstrijd deze wel eens kunnen zijn tussen de euronationalisten (van links en rechts) die gaan voor de liberale EU- Superstaat in dienst van de economische grootmachten enerzijds, en de verdedigers van de natie- welvaartsstaten, van links tot rechts anderzijds. De klassentegenstellingen in de natiestaten zullen, met het gegeven EU, secundaire worden (bijv. vrachtwagen kmo’s en chauffeurs samen in strijd tegen de EU- wetgeving of de strijd van bouwvakkers en lokale ondernemers tegen het sociale dumpingbeleid). Het theater van de strijd zal in de natie- staten liggen en inter-nationaal Europees gecoördineerd worden. Net zoals de strijd tegen Apartheid, de antifascistische strijd en de strijd tegen het Russische stalinisme, zal op alle krachten in de natiestaat moeten kunnen beroep gedaan worden.
In België zijn de christen-democraten, de liberalen en de sociaal-democraten de steunberen van het Belgische regime en houden Vlaanderen in een carcan, tot en met de minderheidsregering Di Rupo. Tegelijk leveren ze ook sinds jaren hun kopstukken voor functies aan de top van de EU- piramide. De Belgische constructie is het lokale filiaal van de EU-machinerie. Voor de Vlaamse zelfstandigheid en sociale emancipatie zijn er twee glazen plafonds: het Belgische en dat van de EU.
De opvallendste verschuiving is dat de Vlaamse onvrede de N-VA tot de grootste partij in Vlaanderen gekroond heeft. De N-VA leeft momenteel in een staat van genade onder Bart De Wever (ooit was het hetzelfde met de SP.A van Robert Stevaert, de VLD van Guy Verhofstadt, de Cd&V van Yves Leterme). De N-VA maakt zich op om een belangrijke zoniet doorslaggevende bijdrage te leveren om het glazen plafond van het Belgische gedrocht te doorbreken. Staatkundig is ze in het Belgische kader progressief, sociaal-economisch is ze ultra- liberaal. Het Vlaamse patronaat verwacht van de N-VA, dat ze het politieke breekijzer wordt om de ‘Woeste’(!) -shockdoctrine toe te passen. Op het Europese vlak behoort de N-VA tot die partijen die de ene afhankelijkheid zullen vervangen door een andere: het zich inschakelen in het neoliberaal Superstaat project van de euronationalisten. Vlaanderen wordt dan een provincie met op zijn best eigen taal- culturele accenten. Voor wat de Vlaamse soevereiniteitsgedachte betreft zijn we dan terug naar af. Met dat verschil dat de sociaal- politieke tegenstellingen in Vlaanderen zullen geïnternaliseerd zijn en de bliksemafleider België of wat ervan overblijft steeds minder gewicht heeft.
Het Vlaamse Belang (VB) zit in de hoek na electorale afstraffingen. Ze heeft een anti- EU retoriek, herinner U de laatste Europese verkiezingen van 2009, die in de huidige crisis extra aandacht krijgt. Ook probeert ze (met een donkerblauwe studiedienst erachter) toch een socialer imago dan de N-VA uit te stralen, wat niet moeilijk is gezien de standpunten van de N-VA. Het Vlaamse Belang lijkt een solidarisme bij consensus na te streven, (zoals het gehele verhaal van het naoorlogs Belgische welvaartsmodel), de N-VA stevent vandaag schijnbaar af op de brutale macht van het kapitaal onder de vlag van het VOKA. Toch sleept het VB een geschiedenis mee, moeilijk te overbruggen, van dertig jaar bokshandschoenen, kamelenwandelingen op de Grote Markt in Antwerpen, bedevaarten of studiereizen naar Oost- Europa waar rechts aan de macht is, fascisten, tot in Moskou, terug in de straten marcheren of naar de ultra- conservatieve denktanks in de VSA.
Ter linkerzijde in Vlaanderen is de SP.A zowel voor wat België betreft staatsbehoudend conservatief, en voor de EU surft ze mee op de neoliberale golven, zij het met enige sociale correcties. De PvdA heeft tijdens de jongste gemeenteraadsverkiezingen goed gescoord in die gemeenten of stadswijken waar hun volksgezondheidscentra hen vandaag voorziet van een electoraat dat hen in Vlaanderen en Brussel 16 zetels opleverde (meer dan wat de KP ooit behaalde), waarvan Antwerpen vier zetels en zeventien zetels in de districtsraden in en rond Antwerpen. Het succes van de PvdA is een signaal dat armoede, werkloosheid, sociale uitsluiting zo massief wordt dat het politiek vertaald wordt, gelukkig ter linkerzijde. We zien de PvdA niet meteen een verlichte links-radicale partij worden zoals de SP Nederland. Daarvoor is haar positie nog te marginaal, te onduidelijk over belangrijke kwesties als bijv. het stalinisme, de opbouw van een kapitalisme met een onmenselijk gelaat in China, Noord-Korea,…(De SP Nederland heeft terzake begin de jaren negentig al openlijk ermee gebroken, ook qua politieke cultuur, wat hen geen windeireen heeft gelegd, ze zijn vandaag de derde grootste partij). In Vlaanderen is de partij samen met het Vlaams Belang de enige partij die de EU constructie verwerpt. PvdA-voorzitter Peter Mertens in een interview in De Standaard (31 januari jl.):”Het neoliberalisme kan niet zonder dictatuur. Europa is vandaag een dictatuur aan het worden. Tegenover het neoliberalisme waaraan alle partijen zich vastklampen zijn er twee ideologieën die daar een antwoord op hebben, twee ideologieën die opgang maken in Europa omdat ze een antwoord bieden op de brutale ik- cultuur van het neoliberalisme: het nationalisme en het marxisme”. Akkoord, maar wij als links flaminganten kiezen dan niet voor het uitzichtloze, anti-democratische en Vlaamsvijandige Belgische staatsnationalisme, waar de PvdA zich toe geroepen voelt, maar voor het volksnationalisme van de linkse flaminganten: solidair én soeverein!
Miel Dullaert
.
