Als in ver vervlogen tijden de “onfeilbare” paus sprak luisterden miljoenen katholieke Vlamingen aandachtig. De meeste Vlamingen zijn dan wel vandaag niet meer religieus, maar de culturele schaduw van de Kerk in katholiek Vlaanderen is niet weg. Het rechts conservatisme vaart er wel bij. Toch zouden ze vandaag ook aandachtig moeten luisteren naar de Paus.
Deze week ging in Rome een colloquium door van de Pauselijke Academie voor Sociale Wetenschappen in aanwezigheid van verschillende experten, ministers van economie in de wereld, en de nieuwe directeur van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Bulgaarse mevrouw Kristalina Georgieva. Paus Franciscus hield er een toespraak.
De paus was scherp in zijn analyse van de sociale toestand in de wereld. Paus Franciscus veroordeelde de belastingverlagingen voor de rijken. De belastingverlagingen aan de rijksten van deze planeet in naam van “investeren en ontwikkeling” maakt het in de praktijk onmogelijk om alle mensen een duurzame en waardige ontwikkeling te geven. Hij beschouwt dat als een onderdeel van een “zondige structuur” en klaagt de toestand aan dat miljarden dollars hun bestemming vinden in belastingparadijzen (foto) in plaats van te worden geïnvesteerd in gezondheidszorg en opvoeding. De paus bepleitte in zijn toespraak grondige veranderingen in de financiële wereld. De paus pleitte concreet voor het gezelschap van ministers, technocraten van grote financiële instellingen voor: fiscale rechtvaardigheid, verlichting van de schulden van de armste landen, en een nieuwe ethiek voor de strijd tegen milieuvervuiling en klimaatverandering. De Paus was ook scherp voor de oorlogsindustrie die veel tijd en geld vereisen ten dienste van de dood, vernielingen, verdeeldheid en armoede. Hij veroordeelde plannenmakers van terreur die winsten maken met oorlog. In dit verband herinneren we ons een uitspraak van Paus Franciscus in 2014 toen hij ter gelegenheid van de herdenking van de start van de Eerste Wereldoorlog, honderd jaar geleden in 1914, het oorlogskerkhof Redipuglia in het Noordoosten van italië bezocht, waar 100.000 Italianen begraven liggen. Hij sprak over de twee gruwelijke wereldoorlogen in de 20e eeuw. Hij voegde eraan toe dat we in de 21e eeuw, vandaag, de Derde Wereldoorlog ondergaan, maar dan in stukjes.
De paus meent dat deze problemen van extreme armoede en rijkdom kunnen opgelost worden. Er is geen noodlot dat ons veroordeelt tot universele sociale ongelijkheid. Hiermee gaat hij in tegen de neoliberale dogma’s, onder meer dat sociale ongelijkheid in een samenleving tot de natuur der dingen behoort.
Oxfam Internationaal
De toespraak van de Paus sloot perfect aan bij het rapport dat Oxfam Internationaal in januari 2020 publiceerde naar aanleiding van de bijeenkomst van de superrijke elite en hun politieke collaborateurs in Davos- Zwitserland.
Uit het Oxfam rapport “Public Good or Private wealth”: “De groeiende kloof tussen rijk en arm ondermijnt de armoedebestrijding, is schadelijk voor de economie, en leidt tot sociale onrust en opstanden in heel de wereld. De politieke klasse en de overheden vergroten ongelijkheid door een onrechtvaardig belastingstelsel en door onvoldoende te investeren in onderwijs en gezondheidszorg. Vrouwen en kinderen worden het zwaarst getroffen”.
Oxfam Internationaal publiceerde in dat rapport ook enkele cijfers.
- 153 miljardairs hebben meer vermogen dan 60% van de wereldbevolking of ca 4,2 miljard mensen; zij hebben in belastingpardijzen stuitende symbolen van hun vermogen, bijv. luxe boten in belastingparadijs Monaco (foto).
- De afgelopen 10 jaar is het aantal miljardairs verdubbeld en is het vermogen van de miljardairs gemiddeld met 7,4 procent toegenomen;
- In 2019 nam het vermogen van alle miljardairs met +12% toe ofwel 2,5 miljard dollar
- Het vermogen van 3,8 miljard mensen die de armste helft van de wereldbevolking uitmaken nam hun vermogen af met -11%