Er is in de samenleving een soort collectief gemor ontstaan bij het weer bekendmaken van individuen en entiteiten die hun grote fortuinen en winsten verbergen in fiscale paradijzen. Er zijn er die er cynisch op reageren, er zijn er die concrete maatregelen eisen.
Voor eigen deur vegen a.u.b.
Bij zoverre dat de Europese Unie een zwarte en grijze lijst van belastingparadijzen heeft opgesteld. Het zit echter van bij het begin grondig fout. De EU onderzocht 213 landen die als verdacht kunnen beschouwd worden. De Europese Unie beschouwt de landen die lid zijn van de EU niet als belastingparadijzen. Met amper 17 gebieden die op de zwarte lijst komen oogt deze operatie magertjes en weinig ernstig. De grijze zonelanden zijn het resultaat van nog meer lobbywerk. De grijze entiteiten zullen onder toezicht geplaatst worden. Bijv. twee landen die eerst op de zwarte lijst zouden komen ontsnapten door lobbywerk van Portugal en Frankrijk. Het gaat om Marokko en de Kaapverdische eilanden. Zwarte landen zoals de Panama, Barbados en Zuid-Korea en Bahrein vegen hun voeten aan de vraag van de EU om hun fiscale regimes te wijzigen. Het ergerlijkste is dat de EU zijn leden weigert op te nemen in een zwarte- grijze lijst. Nochtans zou, in plaats van exotische oorden op te zoeken, kunnen begonnen worden met voor eigen deur te vegen: denk aan lidstaten zoals Nederland, Luxemburg, Groot-Brittannië, Malta, Cyprus. We spreken dan nog niet over de Verenigde Staten die de staat Delaware aanbevelen voor als het elders te heet wordt. In feite is de zwarte lijst een witgewassen lijst, met vnl. de ontbrekende EU-landen.
Er kunnen bedenkingen gemaakt worden die fundamenteler en belangrijker zijn dan de strijd tegen het verbergen van geld in belastingparadijzen. Door uitsluitend op de strijd tegen de belastingparadijzen te focussen, zou het vizier wel eens op het verkeerde doelwit kunnen gericht worden. De perceptie zou wel eens kunnen gewekt worden dat wanneer we de belastingontwijking kunnen beteugelen, zou de scheefgroei van de mondialisering rechtgetrokken worden en dat er uiteindelijk een tijdperk zou beginnen van een “weldoende, rechtvaardige mondialisatie ”.
Deregulering kapitaalscirculatie
Nog belangrijker is dat, met het in the picture plaatsen van de strijd tegen belastingparadijzen, er bewust of onbewust een rookgordijn wordt opgehangen over de werkelijke oorzaken waarom individuen en entiteiten, gangsters, wapenhandelaren, multinationals, sterren uit de amusementswereld, en zelfs koningen en politici tot zo’n fenomenale miljardenfortuinen überhaupt kunnen komen. Waarom zoveel fortuinen in belastingparadijzen? En waarom is er geen geld voor echte menselijke noden? En worden werknemers, bedienden en kmo’s bij wijze van spreken dood belast? Eén. Vele van de fortuinen worden vergaard door mensvernietigende, criminele activiteiten zoals drugs, wapenhandel, mensenhandel, het ontwijken of benadelen van nationale belastingstelsels. Door gebruik te maken van pure uitbuiting van loontrekkenden wereldwijd tot en met zelfs slavenarbeid. Twee. Niet het minst belangrijke is dat de mondialisatie de circulatie van kapitalen wereldwijd bijna totaal gedereguleerd heeft. Ter herinnering: voor 1980 was elke kapitaalbeweging strikt gereglementeerd door de nationale staten. De politieke klasse heeft, sinds de neoliberale dereguleringsgolf, dit in hun ogen archaïsch regime opgeblazen. De neoliberale deregulering heeft dus voor een etterbuil gezorgd: de belastingparadijzen op een berg miljarden euro’s en dollars en de etter van de vrije kapitaalcirculatie waardoor naties buiten spel gezet werden, en de winstgevende uitbuiting van mensen in allerlei vormen en maten. De oligarchen zullen tot het uiterste gaan om hun vrijheid van kapitaalverkeer te verdedigen.
