Op 17-18 juli zal Brussel op initiatief van de Europese Commissie de gast zijn van een dertigtal leiders uit Zuid-Amerika en de Caraïben. Het bevroren handelsverdrag tussen de EU en sommige Zuid-Amerikaanse landen, “Mercosur” genoemd, zal moeten ontdooid worden. Ter voorbereiding daarvan, reisde EU-Commissievoorzitter Ursula von der Leyen (foto chinasquare.be) op 12 juni af naar Zuid-Amerika. Zij had daar opeenvolgende ontmoetingen met de presidenten van Brazilië, Argentinië, Chili en Mexico. Naast handel zat ook een politieke agenda mee in de bagage: zieltjes winnen voor de oorlog van het Westen tegen Rusland en China.
EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen (foto)
is geen onbesproken figuur. Zij is afkomstig uit de oude rechts conservatieve Duitse elite. Als Duitse minister van Defensie gaf ze tientallen miljoenen aan consultancy bureaus waarvan de redenen onduidelijk zijn. In de miljardendeal met Pfizer tijdens de covid-crisis weigerde ze licht te werpen op haar communicatie met de farma reus Pfeizer.
De gilde van vliegende diplomaten
Ursula von der Leyen is een geharnaste atlanticus. Zij treedt in feite op als opdrachthouder, als de consul-generaal van Washington in Europa.
De confrontatie van het Westen met Rusland en China verloopt niet vlot. Rusland is niet vermorzeld onder de westerse economische oorlog en is niet geïsoleerd in de wereld. China zet zijn ontwikkelingspad verder op weg naar een grootmacht onder de leiding van de Communistische Partij in een project van “socialisme met Chinese kenmerken”. Tot razernij van de westerse elites. Er moet iets gedaan worden.
Ursula behoort tot de gilde van hoge westerse diplomaten die met tientallen vliegtuigen in de lucht hangen richting verre landen in een kruistocht tegen Rusland en China. En om nieuwe handelsakkoorden te sluiten die de Europese afhankelijkheid van die landen moet neutraliseren.
De meeste landen uit Afrika, Azië en Zuid-Amerika willen, uit welbegrepen eigenbelang, handel en samenwerking, en zeker geen een economische oorlog met Rusland en China. Ze verwerpen de invasie, maar pleiten voor de-escalatie en onderhandelingen over Oekraïne.
Duitsers vliegen naar Zuid-Amerika
Ursula’s rondreis naar Zuid-Amerika, na haar desastreuze reis naar China, volgt op de trip van de Duitse kanselier Olaf Scholz naar Brazilië begin dit jaar. Hij kwam openlijk vragen voor wapenleveringen aan Oekraïne. De Duitse sociaaldemocraat kwam van een kale reis terug. Hij moest horen, en dan nog op een persconferentie, van de sociaaldemocratische president L.I. Lula da Silva (roepnaam Lula), dat Brazilië niet meedoet aan de oorlogskoorts. De president pleit voor de-escalatie, vredesinitiatieven en gesprekken.
Enkele weken geleden landde dan de Duitse oorlogszuchtige minister van Buitenlandse Zaken Annelena Baerbock (Groen) die ook een koude douche kreeg. De Braziliaanse president en zijn minister van Buitenlandse Zaken hadden geen tijd om haar te spreken alhoewel het bezoek vooraf gepland was.
De president had het te druk met de voorbereiding van de BRICS-samenkomst in augustus e.k. En minister van Buitenlandse Zaken Mauro Vieira was in Ethiopië en had daar gesprekken met de eerste minister. Minister Annelena Baerbock moest het stellen met een medewerker van het kabinet van de minister.
Economische- en geopolitieke agenda
Ursula von der Leyen heeft een economische en geopolitieke agenda tijdens haar bezoek aan Brazilië, Argentinië, Chili en Mexico.
Als atlantiste is zij de Europese verkoopster van de Washingtons plannen over Oekraïne en Rusland. Washington laat het aan Ursula over bij de zuiderburen van de VS. Omdat de VS zelf in nog weinig landen van Zuid-Amerika en de Caraïben welkom zijn, gezien de bloedige en pijnlijke geschiedenis van deze landen met de VS.
Ursula tracht het EU- Mercosur ontwerp handelsakkoord uit de diepvriezer te halen. Het heeft een lange lijdensweg van onderhandelingen achter zich. Het werd in 1999 opgestart. In 2019 ondertekende de EU een principeakkoord met de Mercosur-landen (Brazilië, Paraguay, Uruguay en Argentinië).
Het werd in de diepvriezer gelegd omdat in het Europees parlement en in vakbondsmiddens en milieuorganisaties volgens hen er te weinig afdwingbare normen waren inzake arbeidsrechten en milieunormen.
Op 17-18 juli zal het ontwerp akkoord terug ter sprake komen. De wens wordt geuit dit akkoord definitief te ondertekenen tegen eind dit jaar.
Smeerolie
Waarom wordt het diepgevroren Mercosur akkoord nu terug geactiveerd? Het gaat zoals gezegd, om het tegengaan van de opkomst van China, en sancties tegen Rusland. Het dwingt de Europese Commissie nieuwe partners te zoeken voor afzetmarkten en grondstoffenleveranciers.
In afwachting van dat akkoord bracht Von der Leyen een aantal beloftes mee als smeerolie voor de relaties. De EU beloofde 10 miljard euro te investeren in Zuid-Amerikaanse landen voornamelijk in projecten ter bestrijding van klimaatverandering, ontwikkeling van groene energie en de digitale economie in ruil voor samenwerking in de winning van zeldzame aardmetalen. In Brazilië investeert de EU 2 miljard euro in een schonere productie van waterstofbrandstof en 430 miljoen euro in projecten om ontbossing tegen de gaan.
Voor Brazilië is dat alles welgekomen. Maar de beleidvoerders zien ook de adders onder het gras.
President Lula pleit voor binnenlandse ontwikkeling
De EU ziet, zoals in de koloniale schema’s, het zuiden quasi enkel als grondstoffenleverancier aan Europa. Terwijl de EU verkoper wordt van geavanceerde technologie en producten aan de Mercosur landen. Zuiderse landen voeren dus westerse hoogontwikkelde producten in, terwijl zij zelf dreigen in onderontwikkeling blijven. Von der Leyen noemt dat de re-industrialisering van de Mercosur landen.
Met de centrumlinkse president L.I. Lula da Silva wordt afstand genomen van die neokoloniale recepten. De president wil voorrang geven aan de binnenlandse ontwikkeling van de Braziliaanse economie. Zo wil de president niet langer dat Europese bedrijven mogen meedingen naar openbare aanbestedingen. Terwijl Mercosur bevroren werd, ontwikkelde zich in Brazilië een eigen automobielindustrie met goed betaalde banen. De president wil deze en andere Braziliaanse industrieën beschermen tegen de Europese multinationals.
Kinderarbeid, dwangarbeid en slavernij, geworteld in de eeuwen Europees kolonialisme, zijn etterbuilen in het sociaal weefsel van Brazilië. Ursula von der Leyen heeft terzake weinig lessen te geven. Zo was het in Brazilië gevestigde Duitse Volkswagen do Brasil kampioen in onmenselijke arbeidsverhoudingen.
Dankzij Lula’s twee vorige regeerperiodes en deze van Dilma Rousseff, (foto D. Rousseff en Lula op een partijmeeting)
zijn partijgenote, (2000-2015), werd grote sociale vooruitgang geboekt, maar onder de neofascist Jair Bolsonaro (2019-2022) weer drastisch teruggeschroefd.
Zoals steeds is het gehalte aan hypocrisie groot bij de Europeanen. Enerzijds zal het Mercosur akkoord de Braziliaanse export van sojabonen, rijst, maïs, meel, veeteelt, kippen naar de EU verhogen. De machtige Braziliaanse agro-industrie zal de ontbossing verder bevorderen om die producten te kunnen exporteren naar Europa. Tegelijk vraagt de EU Lula de strijd tegen ontbossing op te voeren- wat de president al doet- (en verdedigt hij de inheemse volkeren).
Een partner bedreig je niet met sancties
Ursula von der Leyen had een door de EU opgesteld bijkomend addendum meegebracht dat in het Mercosur akkoord voorziet in bijkomende verplichtingen van Brazilië, en de andere landen, en onderworpen wordt aan sancties in geval van niet-naleving.
De presidenten van zowel Brazilië als Argentinië (foto president Argentinië Alberto A. Fernandez) verwerpen deze benadering. President L.I. Lula da Silva ketste dit addendum af op de gezamenlijke persconferentie in Brasilia. Hij stelde dat ”tussen strategische partners moet het uitgangspunt zijn vertrouwen en niet wantrouwen en nog minder sancties.” (cfr. TV TeleSur)
Wat ook niet van aard is om de Brazilianen en Argentijnen
gunstig te stemmen zijn de onophoudelijke pogingen van de Duitsers om hun oorlogslogica tegen Rusland en Oekraïne op te dringen. Terwijl de zuidelijke landen een totaal andere benadering hebben van het Oekraïne conflict en de negatieve rol van de NAVO en de Amerikanen daarin.
Von der Leyen sprak in de persconferentie de hoop uit op steun van Brazilië voor het standpunt van Brussel- lees Washington- over het conflict in Oekraïne. Zij gaf daar Rusland nog eens de schuld van de problemen op het gebied van energie en kunstmest. De Zuid-Amerikanen zien dit als een inbraak in hun soevereiniteit om autonoom beslissingen te nemen in internationale kwesties.
Ursula von der Leyen, de gezalfde van Washington in Europa, heeft in Zuid-Amerika een vermoeiende reis erop zitten. Het werd meer een ontdekkingsreis, een schoolreis van de EU-Commissievoorzitter om kennis te maken met de wereld van Brazilië, Argentinië, Chili en Mexico (foto president Mexico Andres Manuel Lopez Obrador)
. Het moet voor haar een ontwaken geweest zijn dat ze als rechts conservatieve met verkozen linkse presidenten moest spreken van Chili, Mexico, Argentinië en Brazilië.
Ursula von der Leyen zal moeten leren dat: de diefstal door de Engelse piraten van het Venezolaanse goud, de zestig jaar durende economische oorlog tegen Cuba, de jarenlange bloedige rechtse dictaturen, de projecten van Rusland en China, dat en veel meer, de ruimte versmald heeft voor de invloed van de westerse elites. Misschien heeft Ursula toch iets nuttigs gedaan en leerde ze in het veelkleurige en rijke Zuid-Amerikaanse continent empanadas en cachapa’s eten.
