De afgestrafte Zweedse coalitie volhardt in de boosheid

Het beleid van de Vlaamse regering G. Bourgeois werd op 26 mei afgestraft. De blauw gele coalitie verloor massa’s Vlaamse kiezers.  En toch, blijkbaar willen machtige  lobbygroepen (havens, grootindustrie, banken…) en hun politieke handlangers in Vlaanderen dat beleid  verder zetten, zelfs met nog een schep er bovenop. Het gaat over de nieuwe geel- blauwe ‘Zweedse’ regering onder de leiding van minister-president Jan Jambon (N-VA).

De kiezers hebben op 26 mei een belangrijk signaal gegeven: een gevoel van ontevredenheid met de gang van de maatschappij, de vaak neerwaartse druk op de kwaliteit van hun gezinsleven. Onverdraagzaamheid, onverschilligheid, racisme kunnen maar bloeien en groeien in een maatschappelijke context die daar aanleiding voor geeft. Voor de echte, de niet door het volk verkozen machthebbers, de elite van het grootkapitaal, de banken moet de welvaartsstaat, worden afgebroken. Dat is de marsorder vanuit de EU, de patronale lobby’s waaronder het VBO en het VOKA. En dat sinds de jaren 1980. Er moet geprivatiseerd worden, de loonkosten moeten dalen. De welvaartstaat moet worden afgeslankt/ afgeschaft. Dat beleid begint bij de bevolking weerstand op te roepen. En toch gaat de ‘Zweedse’ coalitie die werd afgestraft door, erger, ze doet er nog een schep bovenop. Om dat door te duwen hebben ze nu grote Jan als nieuwe Vlaamse minister-president.

de nieuwe minister-president

Het profiel van de nieuwe minister-president Jan Jambon (foto) past perfect om de klus aan te vangen. Het contrast met de vroegere minister-president Geert Bourgeois is groot. Geert Bourgeois mag dan ook uit het rechts conservatieve hout gesneden zijn, met hem had je een West-Vlaamse kleinsteedse advocaat en een aristocraat van het Vlaams volksnationalisme voor U. Met hem kan je zelfs grondig van mening verschillen in beschaafde termen. Met Jan Jambon ligt het anders. Hij komt rechtsreeks uit het multinationaal managerskapitalisme in Vlaanderen. Hij werkte lange tijd voor multinationals als IBM, Sd-Worx,Bank Card, als universitair geschoold informaticus. In zijn loopbaan kwam hij in contact met de weinig democratische cultuur, maar wel de winstcultuur van de multinationals. Hij is lobbyist voor de Antwerpse diamantsector die niet vreemd is aan belastingfraude en op een miraculeuze manier, met Jan Jambon als vice- premier in de vorige Belgische regering, een gunstig belastingregime cadeau kreeg. Jan Jambon is burgemeester van de randgemeente van Antwerpen, Brasschaat (nu ex-burgemeester door zijn functie van minister-president). In Brasschaat werd hij verkozen tot  burgemeester door de welstellende Vlaamse burgerij in de villaparken rond Antwerpen waar het kruim woont van het multinationaal kapitaal, kaders, toplui uit de Antwerpse haven en industrie.  Politiek behoort de nieuwe minister-president tot de rechtse conservatieve vleugel van het Vlaams-nationalisme. Hij was indertijd betrokken bij de oprichting van een lokale afdeling van het Vlaams Blok in Brasschaat.

Met een goocheltruc werd  Geert Bourgeois naar het Europees parlement doorgeschoven  door  voorzitter Bart De Wever toen deze laatste aankondigde zelf kandidaat minister-president te willen worden (in plaats van G. Bourgeois die nog van een termijn extra droomde). Tegen de Grote Leider kon Geert Bourgeois niks  inbrengen. In een hocus pocus trok B. De Wever zijn kandidatuur in om Jan Jambon uit de hoed te toveren. Dat betekende de voltooiing van de machtsgreep in de N-VA: van een  conservatief volksnationalisme, nog meer naar het elitair rechtse Vlaams- nationalisme geconcentreerd in de haven (foto) (ondermeer Katoen Natie- Fernand Huts),  industrie, grootbanken (o.m. KBC) en villawijken in en rond Antwerpen. De N-VA is de Nieuwe Vlaamse Alliantie van Antwerpen geworden met een paar satellieten errond uit de Vlaamse ‘provincies’. De Limburgse onderneemster Grete Remen, en gewezen Vlaams  parlementslid voor de N-VA, zegde het vorig jaar al: “De N-VA rijdt voor het grootkapitaal, niet voor de Vlaamse ondernemers”.

Arme staat…

Het regeerakkoord baadt dan ook in het donkerblauw met de slagschaduw van het Vlaams Belang. De staatsopvatting  van het regeerakkoord ademt een minimale staat uit, wat op het eerste zicht paradoxaal is voor een partij die naar Vlaamse onafhankelijkheid streeft en toch verondersteld wordt, een staat te willen die volwaardig in de startblokken zou staan.  Maar dat is het niet in de donkerblauwe visie van Jambon en cs.  J. Jambon bespaart in het regeerakkoord in de eerste plaats op de Vlaamse staat in wording en de Vlaamse subsidiestromen. In totaal gaat het om 665 miljoen euro tegen 2024. Zo zal er 75 miljoen gekort worden op de ambtenaren, wat overeenkomt met een afvloeiing van 1.440 personeelsleden. Er wordt vooral gemikt op het niet vervangen van personeel dat op pensioen gaat. Vergeten we niet dat de meeste ambtenaren er gekomen zijn na openstellingen van vacatures en  aangeworven zijn om – naar we veronderstellen -de Vlaamse overheid in essentiële taken bij te staan. De donkerblauwe truc is dat, zoals in de regering Bourgeois (2014-2019) al het geval was, de staat zo onderbemand en kreupel zal worden dat hij voor alles en nog wat zal moeten beroep doen op het privé bedrijfsleven in het openbaar vervoer, onderwijs, de zorgsector,  rusthuizen, de media, de woningsector. In die context wordt onafhankelijkheid Vlaamse afhankelijkheid van duur betaalde consultancy bureaus, reclamejongens en –meisjes, privatiseringen.   In de subsidies zal ook worden gesneden. Er moet 179 miljoen euro bespaard worden. 65 miljoen komt  uit bedrijfssubsidies, wetenschap en innovatie. De culturele en welzijnssector worden telkens een besparing opgelegd van 30 miljoen euro. De openbare omroep VRT zal het voelen met een vooruitzicht van 250 afvloeiingen. Besparingen van Jambon en cs. verarmen de Vlaamse staat en het sociaal-cultureel weefsel in Vlaanderen.

O.i. kun je niet spreken van investeringen als je die betaalt met besparingen op andere posten. Voor investeringen moet de Vlaamse regering schulden aangaan, zeker nu met het goedkope geld. Daar is niks mis mee als dit productieve investeringen zijn. De invloedrijke economen Paul De Grauwe en zijn collega-vriend Wim Moesen stellen in Knack (9 oktober jl.) dat de Vlaamse regering moet investeren en daarvoor geld moet lenen. “Investeren in treinen, trams en bussen, in alternatieve energie, in de bouw van sociale woningen. De overheid is de enige die ons uit het pessimisme kan halen dat ons verlamt. Zij moet investeren en dan zullen gezinnen en bedrijven volgen. Waarom zouden we als overheid geen geld gaan lenen voor bijv. sociale woningbouw, als we zo het armoedeprobleem kunnen aanpakken?”  Als we de lijn van de ‘Zweedse’ regering volgen dan dreigt Vlaanderen langzaam een landje in verval  te worden, met tienduizenden armen, gebrek aan sociale woningen, gebrek aan goede wegen en openbaar vervoer, lekkende schoolgebouwen en over bevraagde leerkrachten, en de ellende van de bedrijfswagens en autofiles. Vlaanderen op weg naar Bokrijk? Misschien is dat overdreven, maar toch, de greep van de autolobby, van de havenbaronnen, van de betonstorters, de petroleumlobby, de immobiliëngroepen (betonstop?), op Vlaanderen is te groot.

…arme Vlamingen

Honderdduizenden Vlamingen die arm zijn, werkloos, geen deftige woonst hebben zullen hun plan moeten trekken. Zelfredzaamheid noemen ze dat. Want het ligt aan zijn individuele verantwoordelijkheid (In ver doorgedreven neoliberale staten zoals de VS wordt een grote rol weggelegd voor liefdadigheid). Als men deze Vlaamse regering laat doen gaan we dezelfde weg op. Nu al is de snelst groeiende bank, de voedselbank.(foto) De voedselbanken zagen hun klantenbestand met 40.000  toenemen op vijf jaar tijd. In 2014 maakten 130.000 Belgen gebruik van voedselbanken. In de eerste helft van dit jaar was dat al 169.642. Hoe reageert de elite hierop? Door te knippen in de middelen voor de voedselbanken. Een hervorming van het Europees voedselhulp programma (binnen het Europees Sociaal Fonds) dreigt de steun uit deze hoek te verminderen van 88 miljoen naar 52 miljoen euro. Voedselbanken in crisis krijgen geen miljarden cadeaus zoals de speculerende financiële banken in de crisis van 2007-2008!

In haar eerste persconferentie sprak de nieuwe Vlaamse regering het begrip “armoede” niet uit. De honderdduizenden arme Vlamingen weten waar ze aan toe zijn met deze rechtse regeringscoalitie. In het Vlaams regeerakkoord staan nauwelijks maatregelen die de armoede kunnen doen dalen ( het gaat over ca 800.000 Vlamingen in armoede, of juist boven de  armoedegrens).  Armoede is in de eerste plaats een gebrek aan inkomen. Maar ook een reeks begeleidende investeringen kunnen de armoede doen zakken. Nemen we als voorbeeld het huisvestingsbeleid. Sacha Dierckx, lid van de denktank Minerva stelt het volgende (DS, 7 oktober 2019). “De CD&V pakt uit met een belofte van 25.000 nieuwe of vernieuwde sociale woningen.  Vorig jaar stonden in Vlaanderen er 153.910 Vlaamse gezinnen op de wachtlijst voor een sociale woning. Zelfs als er netto 25.000 sociale woningen bijkomen in de vijf jaar, zullen er nog steeds meer dan 125.000 gezinnen op de wachtlijst staan, meer dan bij het aantreden van de eerste Zweedse regering in 2014. Armoedeorganisatie ‘Decenniumdoelstellingen’ stelt voor om in 10 jaar tijd 100.000 sociale woningen te bouwen. Is dit onhaalbaar? Misschien kan deze Zweedse coalitie inspiratie halen uit Zweden, waar tussen 1965 en 1974 1 miljoen (1.000.000) sociale woningen werden gebouwd op een totale bevolking van 8 miljoen inwoners. Daarbij zouden ook milieudoelstellingen kunnen gerealiseerd worden. Energiezuinige of zelfs klimaatneutrale sociale woningen in stads- en dorpscentra zijn bovendien één van de belangrijkste instrumenten om klimaat en sociale rechtvaardigheid te verzoenen, en kunnen ook onze ruimtelijke ordening ten goede komen. In dat opzicht getuigen 12.500 nieuwe en 12.500 gerenoveerde sociale woningen van een stuitend gebrek aan ambitie”. Voegen we eraan toe dat een ambitieus programma van sociale woningbouw, grote effecten zou hebben op de creatie van jobs, en een stimulans voor kleine en middelgrote Vlaamse bouwondernemingen. De looplijn van het nieuw Vlaams regeerakkoord is de Vlamingen tegen elkaar uitspelen in de huisvestingsproblematiek. Niet het tekort aan sociale woningbouw is het fundamenteel probleem, het probleem is de migrant die uw sociale woning afpakt suggereert de Vlaamse regering. Het falen van het neoliberaal beleid wordt toegedekt met de zondebokkenstrategie voor  de zwakkere bevolkingsgroepen.  Hetzelfde met de werklozen. De regering zal de verplichte gemeenschapsdienst invoeren, in feite dwangarbeid.

Sociaal middenveld

In het Vlaams regeerprogramma staat dat  het “primaat van de politiek” sterker dan ooit zal gelden. En dat is bedoeld om vervelende lastpakken zoals vakbonden, cultuurverenigingen, actiecomités, klimaatgroepen van vnl. jongeren, zover mogelijk op afstand te houden van het beleid.  Er breken Siberisch koude tijden aan voor het Vlaams sociaal middenveld (zie boven de besparingen). Ze zullen moeten evolueren van relatief dicht bij het beleid betrokken groepen, naar verzetsorganisaties, het maquis wenkt.

De aanval van de neoliberale elites op het sociaal middenveld is geen Vlaams fenomeen. Het is een wereldomvattende trend. Sociale middenveld organisaties  worden door de elites, en zeker in autoritaire regimes, geïntimideerd, beperkende wetten worden opgelegd of zelfs in extreme gevallen vermoord, als ze te veel in de weg lopen van mijnbouwbedrijven, grootgrondbezitters  of de agro-industrie.  Bij ons is het nog niet zover. Maar in 2011 kwam bij een bescheiden actie tegen een aardappelveld in Wetteren ,  waar onderzoek werd gedaan naar genetisch gewijzigde producten (ggo’s), onmiddellijk politiegeweld en gerechtelijke vervolging aan te pas. Wetenschappelijk onderzoekster aan de KUL en activiste Barbara Van Dijck werd door de KUL ontslagen voor haar steun aan die actie. Is het harde optreden tegen deze bescheiden actie toevallig,  wetende dat het Vlaams Instituut voor Biotechnologie die het onderzoek doet, voor de helft gesponsord wordt door multinationals?  Dat alles belet niet dat mensen zich organiseren, zonder het te vragen aan de elite, op allerlei terreinen zoals  klimaat (foto, jongeren in Brazilië, Rio de Janeiro tegen de teloorgang van het Amazonewoud).

Vakbonden hebben bij hun ontstaan jarenlang moeten strijden tegen het verenigingsverbod (wet Le Chapelier in de 19e eeuw) die in 1867 onder druk van de sociale actie werd afgeschaft.

De ambitie van deze regering is wellicht om een middenveld te modelleren naar een meer Vlaamsgezinde reflex. Maar daarover moet men zich ook niet te veel illusies maken, als we zien hoe een aantal jaren geleden,  Bart De Wever meesmuilend de Vlaamse Volksbeweging een voetnoot in de geschiedenis noemt. Of bijv. een links flamingantische actiegroep die het rechts identitaire, donkerblauwe Vlaams- nationalisme van deze regering zou betwisten, moet ook niet op begrip rekenen bij het rechtse Vlaams- nationalisme. Laat staan delen van het van oudsher eerder belgicistisch gezinde culturele- en sociale middenveld.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  • Over mij

    • Miel Dullaert
      °1948 Enkele stipmomenten… Kind en tiener Ik ben geboren in Merksem. Ik behoor tot wat men noemt, de babyboomgeneratie of de eerste
      Meer lezen...
  • Citaat

    De Journalist is de historicus van zijn eigen tijd
    (Oriana Fallaci, Italiaanse journaliste 1929- 2006)

  • Edward ELGAR, NIMROD

  • Tag cloud

  • Deel onze pagina op:

    © Copyright 2024 ‐ Miel Dullaert ‐ Alle rechten voorbehouden

    Disclaimer | Privacybeleid

    Webdesign by Eye