De VSA zijn al tientallen jaren verbonden met Europa. Sommigen noemen dat een bondgenootschap, anderen een vazalstatus. Recent stelde een Vlaamse prof geopolitiek dat Trump de vroedvrouw is van een autonomer Europa. Gaat onder de nieuwe president Joe Biden de autonomie discussie verdwijnen? Zeker niet. In de belangrijkste Europese landen- Duitsland en Frankrijk- wordt de discussie aangezwengeld en worden hier en daar zelfs daden gesteld. Maar de weg is hobbelig, vol wolfijzers en schietgeweren.
Nadat Joe Biden als de overwinnaar van de presidentsverkiezingen in de VS is uitgeroepen, verklaarde SPD-fractieleider Rolf Mützenich dat hij verder zal werken om de Europese Unie los te koppelen van de VSA. De SPD heeft een plan ontwikkeld voor het begin van een onafhankelijk EU-leger. Het “28e EU-leger” moet rechtstreeks rapporteren aan de EU-Commissie en de defensiecommissaris’ en het parlement. Dat is wat geschreven staat in een twaalftal bladzijden tellende nota van de parlementsfractie Defensie van de SPD in de Duitse Bondsdag- het parlement. Volgens deze nota zou kunnen gestart worden met 1.500 soldaten en op middellange termijn zou dat moeten uitgroeien tot de grootte van een versterkte gevechtstroepenbrigade van achtduizend militairen, inclusief ondersteunende elementen zoals logistiek en medische diensten. De Duitse sociaaldemocratische fractie stelt dat “in plaats van zich te concentreren op de samenwerking tussen de 28 nationale strijdkrachten, moet er een nieuw apart leger worden opgericht, parallel aan de nationale legers. Bijzonder aan dit voorstel is dat de leden va het “28e leger niet bestaan uit contingenten van nationale strijdkrachten, maar individueel worden gerekruteerd en opgeleid als beroepssoldaten die voordien in nationale legers hebben gediend. In de discussienota werd al in oktober 2020 jl. het plan van een onafhankelijk EU-leger vastgelegd. De SPD-nota stelt dat “De geopolitieke situatie en de waarden van Europa dringen de EU op om op te treden als veiligheidsfactor. Betrouwbare voorwaarden en veiligheidszekerheid zijn de afgelopen jaren dramatisch veranderd en/of uitgehold. De SPD-fractie verwijst naar de inlijving van de Krim door Rusland, het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU of de eenzijdige beëindiging van beproefde wapenbeheersingsverdragen door de VS, zijn volgens de SPD-fractie slechts enkele voorbeelden van de erosie van lang bestaande zekerheden.”
Kramp-Karrenbauer en Ernst
Deze ideeën van de SPD-nota kregen tegenwind van gepatenteerde Atlantisten die vnl. bij de Duitse christendemocraten te situeren zijn. Na het verschijnen van de nota, hield de Duitse minister van Defensie Annegret Kramp-Karrenbauer (CDU)
29.10.2018, Berlin: Annegret Kramp-Karrenbauer, CDU-Generalsekretärin, spricht vor den Gremiensitzungen der Partei nach der Landtagswahl in Hessen im Konrad-Adenauer-Haus zu den Medienvertretern. Foto: Kay Nietfeld/dpa +++ dpa-Bildfunk +++
een (lang geplande) toespraak op een militaire universiteit in Hamburg. Zij stelde dat de Amerikanen nog altijd het grootste deel van de ballistische raketafweer, satellietcommunicatie, verkenningsvliegtuigen, helikopters van de NAVO levert, terwijl er in Europa zo’n 76.000 Amerikaanse soldaten gelegerd zijn. Volgens haar zou het decennia vergen en veel grotere Europese defensiebudgetten vereisen dan de Europese landen zich kunnen veroorloven. Voor haar gaat de idee van Europese strategische autonomie te ver: “Het voedt de illusie dat we veiligheid, stabiliteit en welvaart in Europa kunnen waarborgen zonder de NAVO en de Amerikanen”. Dit is een bekentenis van onmacht en een negatief zelfbeeld van een minister die een werelddeel belachelijk maakt, met 500 miljoen consumenten, met een technologisch hoogontwikkeld Frankrijk en Duitsland, met nog altijd, zij het uitgehold, hoge welvaart en sociale zekerheid. Europa heeft landen die in de top tien van de grootste wereldeconomieën staan waaronder Duitsland en Frankrijk, een werelddeel dat zowat 200 miljard dollar aan defensie uitgaven besteedt, wat bijna evenveel is als China en vier keer zoveel als Rusland.
Steeds meer Europeanen zien in dat de Amerikanen en de NAVO eerder een risico zijn geworden voor de veiligheid van Europa. Kan het toeval zijn dat sommige vnl. Oost- Europese staten die een russofoob staatsbeleid voeren, staten zijn waar enorme middelen worden besteed aan de aanschaf van Amerikaans oorlogsmateriaal? Deze krachten bieden de NAVO, vanaf hun grondgebied een nieuw Oostfront aan tegen Rusland en drijven zo de spanningen op tussen Europa en Rusland. Erger zijn de stromen vluchtelingen die naar Europa gestuwd worden door de NAVO bommen gooiers in het Midden-Oosten tegen het moslim jihadisme (dat in het Midden-Oosten in brede moslimkringen algemeen wordt gezien als een creatie van het Westen, Israël en soennitische bondgenoten van het Westen waaronder de theocratische dictatuur Saoedi-Arabië). NAVO-bommen doden burgers, richten vernielingen aan en rukken tienduizenden mensen uit hun vertrouwd leefmilieu op de vlucht, richting Europa. De oorlogen van het Westen in het Midden-Oosten vormen bij ons een vruchtbare voedingsbodem voor terrorisme.
Ook economisch wordt de soevereiniteit en autonomie van Europa bedreigd. Dat bewijst dat Europa ondanks alle mooie verhaaltjes geen bondgenoot is van de VS. Het actuele voorbeeld is de manier waarop een Europees-Russisch gaspijpleidingproject Nord Stream 2 door de Amerikanen met alle middelen bestreden wordt en sancties oplegt aan bedrijven die meewerken aan dit project. Volgens Klaus Ernst
(foto) (Die Linke), voorzitter van de commissie economie en energie in het Duitse Parlement (Bundestag), gebruiken de VS-maffia-methoden. Het is zoals de maffiabende die een restaurant binnen gaat en de rest buiten zet. Indien je niet gehoorzaamt, krijg je geweld. Klaus Ernst: “De Amerikanen zeggen ons dat ze ons beschermen tegen de Russen. We willen die zogenaamde bescherming helemaal niet. We willen zakendoen met de Russen. We willen Russisch aardgas”. Voor K. Ernst lijkt de Amerikaanse sanctiedruk op afpersing. Tegelijk is Washington alleen geïnteresseerd in de verkoop van meer van zijn vloeibaar gas aan de EU, benadrukt de Duitse politicus. K. Ernst is ervan overtuigd dat “als de VS deze maffiamethoden niet opgeven, Europa vergeldingsmaatregelen moet nemen”. Europa vooral Duitsland staat in het Nord Stream project voor een cruciale vraag: gaat het blijven volharden in zijn vazalstatus ten aanzien van Washington, of gaat het zijn soevereiniteit in de praktijk omzetten door het Nord Stream 2 project af te werken? Er is niet alleen het conflict rond Nord Stream 2 tussen Amerikanen en Duitsers. In Frankrijk werd door het parlement in juli 2019 beslist om op de Amerikaanse elektronicagiganten Google, Amazon, Facebook en Apple (GAFA) een taks te heffen van 3% op de omzet van deze bedrijven. De Amerikanen reageerden als door een wesp gestoken en hebben tegenheffingen aangekondigd op Franse exportproducten zoal cosmetica, kazen, wijnen die naar de VS uitgevoerd worden. Toch blijft de Franse regering aan deze taks vasthouden ondanks Amerikaanse sancties.
En de Russische militaire dreiging? Rusland is een dwerg in vergelijking met de NAVO. Rusland behoort wereldwijd niet tot de top vijf van de landen die de grootste uitgaven doen. Dat zijn de VS, China, Saoedi-Arabië, India en Frankrijk. De militaire uitgaven van alle 29 NAVO- landen bedroegen in 2018 volgens SIPRI (Zweeds vredesinstituut) 963 miljard dollar of 52% van het wereldtotaal. De VS geeft evenveel uit als de acht daaropvolgende landen! Hoewel de Russische uitgaven slechts 6% bedragen van wat de NAVO uitgeeft blijft het Westen de perceptie van een dreigend Rusland onderhouden. Wat de nucleaire capaciteiten betreft liggen de verhoudingen evenwichtiger. Gezien het conventioneel overwicht van de NAVO, kan een conventioneel militair conflict vlug ontaarden in een alles verwoestende kernoorlog. Plannen van de VS om mini-kernwapens op het slagveld in te zetten dragen daartoe bij. Is de terugtrekking van de VS uit het INF-verdrag, uit het multilaterale “Open Skies” (verdrag dat een regeling omvat voor wederzijdse controle vanuit de lucht van militaire installaties in het Westen en Rusland) de donkere wolk die de veiligheid in Europa in het gedrang zal brengen?
De woorden van Emmanuel Macron
De Franse president Emmanuel Macron
zegt openlijk dat hij het fundamenteel oneens is met de Duitse minister van Defensie mevr. Annegret Kramp-Karrenbauer. “Dat gaat in tegen de zin van de geschiedenis”. Hij verklaarde dat in een uitgebreid interview met het Franse tijdschrift “Grand Continent” (16 november 2020) waar alle belangrijke thema’s de revue passeerden. Volgens hem verliest de Duitse defensieminister de gewijzigde geopolitieke context uit het oog en de plaats van Europa daarin. Macron wil dat er samenwerking ontstaat rond een nieuw multilateralisme tussen de grote machtscentra in de wereld. Om samen te beslissen is er een dialoog nodig tussen de verschillende wereldmachten. We herinneren eraan dat Macron vorig jaar in een interview met The Economist de “NAVO-hersendood verklaarde”. In dat interview herhaalde hij dat Europa veel onafhankelijker moet worden. Volgens hem zullen de VS Europa alleen als bondgenoot aanvaarden en serieus nemen, als we soeverein zijn in onze veiligheidsaanpak. Macron denkt dat de verandering in de Amerikaanse regering, nu Joe Biden gewonnen heeft, een kans is om op een vreedzame, kalme manier door te gaan met het opbouwen van onze autonomie, zoals de VS dat doen en China ook. “We hebben tot nu toe ons autonoom strategisch denken opgegeven omdat we onze geopolitieke relaties altijd via de NAVO hebben gedefinieerd. Frankrijk deed dat om historische redenen minder dan de andere NAVO-leden”. Hier duikt de schaduw op van de staatsman: Charles de Gaulle. Wat Macron wil vermijden is, dat Europa andermaal meegesleurd wordt door de VS in een bipolaire koude (warme?) oorlog tussen de VS en China. In dat interview stelt hij duidelijk dat Europa niet hetzelfde is als de VS. Er zijn gemeenschappelijke waarden, zeker, maar ook fundamentele verschillen. Volgens Macron zijn we geografisch totaal anders gepositioneerd dan de VS. Europa ligt midden een spanningsveld met ten zuiden Afrika, met het Nabije- en Midden oosten en ten oosten Rusland (waarmee we een lange grens hebben). De VS liggen duizenden km ver van die regio’s, gescheiden door een oceaan. Hij verwijst ook naar de grote verschillen in opvattingen en systemen die de sociale democratie, de sociale gelijkheid en cultuur bevorderen.
Bij dit alles mogen we niet vergeten dat de positieve benadering van Macron steeds in dubbelzinnigheden baden gezien zijn daden. Hij blijft de gladde posterboy. We verwijzen naar het mee goedkeuren van de sancties tegen Rusland, zijn slaafse inschakeling in de NAVO-orders bijv. de aanwezigheid van Franse militairen aan de grens met Rusland. In het interview met boven vernoemd tijdschrift zet hij Turkije en Rusland op één lijn. Wat een kaakslag is voor Rusland dat decennia strijdt tegen het moslimgeweld (Afghanistan, Tsjetsjenië, Syrië). Immers de Turken steunen actief jihadisten in Syrië waartegen de Russen samen met de Syriërs strijden.
Franse soevereiniteit
In 2022 zijn er presidentsverkiezingen in Frankrijk. Op 8 november jl. stelde Jean Luc Mélenchon
(foto) van de links-soevereinistische beweging “Insoumise” zich kandidaat. Mélenchon was begin deze eeuw nog minister voor de PS, en jarenlang Senator. In 2008 verliet hij de Parti Socialiste en stichtte met de KP Le Front de Gauche, en in 2016 ging hij zijn eigen weg en lanceerde La France Insoumise (LFI). In 2017 behaalde hij nog een mooi resultaat als presidentskandidaat, in de eerste ronde behaalde hij 19,5% van de stemmen en eindigde nipt derde na Emmanuel Macron en Marine Le Pen. In een vraaggesprek in de Franse krant L’Opinion (29 november jl.) verduidelijkt hij als presidentskandidaat de militaire doctrine en geopolitieke situering van Frankrijk.
Voor Mélenchon is de soevereiniteit van Frankrijk totaal, absoluut en niet onderhandelbaar. Als we geen evenwaardige middelen dan andere grote landen inzetten, is zullen we niet langer een onafhankelijk land zijn. Mélenchon steunt het door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties goedgekeurde verdrag inzake het verbod op kernwapens. Het is een uiterst aantrekkelijke overeenkomst volgens hem. Maar, Frankrijk mag vandaag niet ontwapenen, gezien de landen met het grootste aantal kernwapens, de VS en Rusland, geen diplomatieke initiatieven nemen voor kernwapenreductie. Nochtans was het ooit anders. Hij verwijst naar het akkoord dat op 7 december 1987 werd afgesloten tussen de VS en de Sovjet-Unie over de eliminatie van de korte- en middellangeafstandsraketten, het zogenaamde INF-verdrag (Intermediate-Range Nuclear Forces). Als gevolg van het verbreken van het verdrag door Washington zijn vele landen begonnen met het opbouwen van hun kernwapenarsenaal.
Parijs heeft volgens hem niks te zoeken in de NAVO aangezien de alliantie zich vnl. bezig houdt met het ondersteunen van de Amerikaanse economie, zonder Frankrijk te helpen zijn soevereiniteit te verdedigen. Rusland is volgens J.L. Mélenchon een betrouwbare partner in gesprekken over wapenbeheersing en houdt zich aan de ondertekende verdragen, maar de VS niet. “Stop a.u.b. met te zeggen dat we gemeenschappelijke belangen hebben met Noord-Amerika. We verdedigen niet dezelfde principes. De VS verdedigen alleen het recht om te doen wat ze willen. Dit land is 222 jaar van zijn 224-jarige geschiedenis in oorlog. Het is één van de weinige landen die zijn buurland- Mexico- de helft van zijn grondgebied heeft afgenomen”. De NAVO is een onbetrouwbaar bondgenootschap. Je bent niet zeker van je bondgenoten. De alliantie omvat landen die een tegenstander, zelfs een vijand blijken te zijn van Frankrijk. Tot voor kort werd die hypothese als belachelijk beschouwd. Maar zoals we met NAVO “bondgenoot” Turkije zien is daar niks belachelijks aan. Turkije ondernam recent twee extreem agressieve demarches tegen het Franse leger in Syrië en voor de kust van Libië. Volgens J.L. Mélenchon is de drempel die de NAVO en de Amerikanen hebben gesteld om ten minste 2 procent van het BBP aan militaire uitgaven te besteden in feite een “kredietlijn van Europa naar de VS die is ontworpen om de VS economie te ondersteunen. Frankrijk moet om zijn soevereiniteit te behouden voor zijn eigen verdediging zorgen. Wat betekent dat het zelfstandig de nodige wapens moet produceren, zonder rekening te houden met de invoer uit NAVO-lidstaten.”. Mélenchon maakt zich zorgen over het initiatief van de Amerikanen om een afdeling ruimtetroepen in het leven te roepen. Frankrijk zal zijn afschrikkingskracht verliezen als ruimtewapens het gebruik van intercontinentale raketten zinloos maakt. Tot voor kort was de militarisering van de ruimte verboden. De Amerikanen hebben die afspraak verbroken. De Franse president reageerde snel door zonder enig parlementair debat een gelijkaardig commando te starten. Wat Mélenchon betreurt. Hij stelt dat Frankrijk zich moet blijven verzetten tegen de militarisering van de ruimte.
