Vandaag voert de neurotische CEO van de vliegtuigmaatschappij Ryanair Michael O’ Learny en co een schrikbewind ten aanzien van het personeel om de winsten van de aandeelhouders te maximaliseren. De sociale vulkaan bij Ryanair rommelt al langer, maar het personeel, met hun vakbonden, heeft de bewonderenswaardige moed en solidariteit gevonden om tegen dat schrikbewind vandaag 25 juli 2018 en morgen in staking te gaan.
De piloten en cabinepersoneel op de vliegtuigen van de maatschappij Ryanair komen deze week in actie tegen de directie van Ryanair. Ze leggen in de vandaag 25 juli 2018 en morgen het werk neer in Spanje, Italië, Portugal en België. De staking is een groot succes. DE strijdbaarheid hoog. Het personeel vindt het nu welletjes. De uitbuiting en sociale dumping moeten stoppen. De staking is een Europese samenwerking van nationale vakbonden. Ze leert dat nationale soevereiniteit niet moet leiden tot oorlogen, zoals een eurofiel EU-volkje ons graag wil doen geloven, maar leidt naar grensoverschrijdende samenwerking. Ook tussen vakbonden.
Ryanair: de sociale terreur van een lagekost model
Hans Elsen, vakbondsverantwoordelijke: “Er heersen barbaarse toestanden bij RYANAIR”
Ryanair ging prat op zijn lage kosten verdienmodel. Maar dit is vals. Want dit gebeurt door extreme uitbuiting van het personeel, door het ontwijken van fiscale regimes en ten koste van de veiligheid van de reizigers. En de directie vindt een bondgenoot in kortzichtige, egoïstische consumenten die alleen naar de lage prijs kijken, en ijskoud blijven voor het personeel dat voor die lage kosten moet opdraaien (idem ook voor goedkoop textiel van Westerse multinationals uit de verre landen). Hans Elsen, (foto) vakbondsverantwoordelijke voor de luchthaven bij het ACV-LBC stelt: “de werknemers uit heel Europa hebben er de buik van vol. Ryanair weigert te luisteren naar het personeel. Deze week kondigt zich aan als de ergste stakingsweek in het 33-jarige bestaan van de Ierse lage kosten maatschappij. De kern van het conflict is dat werknemers die in België gestationeerd zijn, werken onder de loon- en arbeidsvoorwaarden van de moedervlag, Ierland dus. Een voorbeeld: om volgens de Ierse wetgeving mee te bouwen aan en dus recht te hebben op sociale zekerheid, moet je in Ierland gedomicilieerd zijn. Zeg dat maar eens tegen een cabine medewerker die met vrouw en kinderen in een Vlaamse fermette woont. Hij moet het volgens Rynair stellen zonder pensioenopbouw, vaderschapsrust of recht op werkloosheidsuitkering. Daarenboven is het Ierse arbeidsrecht één van de meest neoliberale van Europa. Nog een voorbeeld. Rynair betaalt het personeel pas als het vliegtuig effectief vertrekt. Arbeidstijd die voor het vertrek of na de landing gepresteerd wordt, komt niet mee op de loonbrief. Arbeidsongevallen verzekering? Geen wettelijke verplichting. Vakbonden, amper getolereerd.”(De Standaard, 24 juli jl.). Hans Elsen in boven vermelde krant besluit: “Het is schandalig, bijna barbaars dat mensen in het Europa van 2018 nog steeds moeten actie voeren voor het recht op pensioen, op werkloosheidsuitkering, op moederschapsrust, voor een eerlijk arbeidsrecht, voor minimale sociale bescherming”. Door de onrust en de acties van het personeel zijn de nettowinsten op één jaar (2017-’18) met twintig procent gedaald. En de actiebereidheid is groter dan voorzien.
En guerre
De sociale dumpingproblemen bij lage kostmaatschappijen zoals Ryanair, maar ook in de vrachtwagensector, de vleesindustrie, de tuinbouwplantages, de bouwsector, in de bagageafhandeling in Zaventem, worden gevoed door de officiële ideologie van de Europese Unie en de machtige patronale lobbygroepen erachter: de sociale dumping moet de welvaartsstaat onderuit halen. Die ideologie geeft vrije baan aan de ‘hooligans’ in de bedrijfswereld. Hun rangen groeien aan. Maar ook het verzet groeit. Nu ook bij Ryanair. En dat is een hoopvolle evolutie. De mensen zullen terug moeten leren vechten, voor hun rechten. Zelfs bij werknemers die geen traditie van strijd en actie hebben en vaak in een vrij comfortable, welvarende omgeving zijn opgegroeid.
Het doet ons in dit verband denken aan de schitterende film die op het festival van Cannes die begin dit jaar werd vertoond onder de titel “En guerre”. Het gaat over een fictieve staking in een autofabriek als reactie op collectieve afvloeiingen met in de hoofdrol vakbondsman Laurent, gespeeld door Vincent Lindon. “Wie vecht kan verliezen, wie niet vecht heeft al verloren”, is het citaat waarmee de film begint. De regisseur Stéphane Brizé stelt het duidelijk: “Mijn film is fictie, maar niets is uit de lucht gegrepen. Als je om je heen kijkt kun je alleen maar concluderen dat de werkgevers kunnen doen wat ze willen. Een HR-verantwoordelijke waarmee ik sprak ter voorbereiding van de film zegde me vlakaf dat een toverformule bestaat die alles oplost: “problemen met het concurrentievermogen in de sector”. Neem die woorden in de mond , en je mag alles”. Terecht, maar ondertussen is het grootkapitaal en zijn miljoenenleger van mooipraters, intellectuelen, veel beter in het voeren van de klassenstrijd . En zoals groot speculant Warren Buffet al zei: “We hebben de klassenstrijd gewonnen”. Acties zoals in de film ‘En guerre’ of nu bij Ryanair, en dit x 1000, zijn de enige weg om uit de impasse te geraken.
Merkwaardig is dat Europese actie bij Ryanair wordt gevoerd om sociale rechten van de nationale welvaartsstaat te verdedigen. Vele linksen stellen zich gerust door te ijveren voor een “sociaal Europa”. Ook vakbondslui. Maar, er bestaat o.i. geen ruimte voor een “sociale” Europese Unie. Het is in zijn DNA een neoliberaal monstertje met een vette laag technocraten in Brussel. Immers, de Europese integratie is er op gericht de verworvenheden van de naoorlogse welvaartsstaat te ontmantelen. We herinneren ons nog de uitspraak van voormalig EU- Commissievoorzitter José Manuel Barroso: “ er is geen probleem in de welvaartsstaten, de welvaartsstaat zelf is het probleem”. Voor ons is het duidelijk: alleen binnen strikt afgebakende grenzen van de nationale staat kan de sociale welvaartsstaat worden verdedigd en uitgebouwd. De EU geeft aan de CEO van Ryanair de ruimte voor zijn sociaal schrikbewind.
