Na de val van de Sovjet-Unie in 1991 zouden er bloeiende landschappen ontstaan tussen de vroegere Koude Oorlogsvijanden. Ze zouden elkaar in de armen sluiten. Maar vandaag blijken de armen van het Westen eerder de tentakels te zijn van russofobie of een nieuwe Koude Oorlog 2.0. Intellectuelen, vele Europeanen en Amerikanen, politieke partijen van rechts en links en belangrijke zakenlui hebben kritiek op de slechte relatie met Rusland en willen normale relaties. Vanwaar komen de slechte relaties? Een overzichtje.
“De NAVO maakt Vladimir Poetin radicaler”…
Laatste persconferentie in 2009 van J.d. Hoop Scheffer als secretaris-generaal NAVO
…Dat zegt de gewezen secretaris- generaal van de NAVO (2004-2009), de Nederlandse christendemocraat Jaap de Hoop Scheffer,(foto links) in een interview in De Standaard (9 januari jl.).
Vladimir Poetin is niet de duivel, niet irrationeel in tegenstelling tot wat experts in de mainstreammedia voorstellen (bijv. VRT- Canvas-programma Check Point). Poetin is consistent in zijn buitenlandbeleid, stelt De Hoop Scheffer herhaaldelijk in het interview met het Nederlandse TV- avondprogramma Nieuwsuur. De ex-secretaris-generaal van de NAVO legt de vinger op de wonde van de oostelijke NAVO-uitbreidingen en meer bepaald de beslissing op de NAVO-top in Boekarest in 2008 om de NAVO uit te breiden met Georgië en Oekraïne. De Duitse kanselier Angela Merkel en de Franse president Nicolas Sarkozy wilden dat niet, omdat ze beseften dat dit een rode lijn was voor Rusland. Desondanks drukte president George W. Bush de beslissing door tegen zijn adviseurs in (Condoleeza Rice en Robert Gates) en tegen zijn Europese bondgenoten. George Kennan, de vader van het Amerikaanse indammingsbeleid van de ‘communistische’ Sovjet-Unie ten tijde van de Koude Oorlog 1.0, heeft eind de jaren negentig voorspeld dat de NAVO- uitbreiding tot een nieuw conflict met Rusland zou leiden. Prof. Tom Sauer (UIAntwerpen): “Jammer dat Jaap de Hoop Scheffer, als NAVO-secretaris generaal, die goede raad van G. Kennan niet heeft opgevolgd. Al siert het hem dat hij nu, tien jaar na de feiten, zijn goede raad openbaar wil delen”. Volgens Prof. T. Sauer is de kern van de zaak dat allianties per definitie gericht zijn tegen een externe vijand. De NAVO moest dus in 1991, na het verdwijnen van de Sovjet-Unie op zoek naar een nieuwe vijand. Als je goed tuurt, vind je die wel: dictaturen, etnische conflicten, proliferatie van kernwapens en terrorisme. Prof. T. Sauer: “Als je bovendien als enige alliantie overblijft, en dan nog eens, tegen de beloften in om niet uit te breiden, dat toch doet, en dan nog in de richting van de voormalige vijand, wat wil je dan dat Rusland doet? Dat het toekijkt, applaudisseert en drie dikke kussen geeft?” (DS, 11 januari 2018).(foto rechts)
Nachtmerrie voor de VSA: een partnershap
De russofobie of Koude Oorlog 2.0 is een aspect van een bredere strategie. Rusland is qua militaire macht een land dat voldoende body heeft om als ideale “vijand” miljardenuitgaven voor wapentuig te legitimeren ten aanzien van de Westerse publieke opinie. Meer dan wat gemarginaliseerde terroristen met een vrachtwagen, een bommengordel of kalasjnikov. Zo’n “vijand” waarborgt miljardenbestellingen voor de grote bedrijven van het Westerse militair-industrieel complex. Het is ook de nachtmerrie van een wereldmacht als de VSA, om rivalen te zien opstaan in de wereld van de Pax Americana, die haar imperialisme zouden kunnen in vraag stellen in een multipolaire wereld. Voor de VSA is het grootste gevaar dat er op de euroaziatische landmassa zich een partnerschap ontwikkelt dat rekening houdt met de wederzijdse belangen: één partner met Duitsland als kernland in West-Europa, met de Benelux landen als rijke regio’s in het voorland en Midden Europa in het achterland, en een partner Rusland met een goed opgeleide bevolking, een onmetelijk achterland van 9 tijdzones, vele grondstoffen. Vandaag zijn Polen en recent Oekraïne dè landen die de spanningen tussen Europa en Rusland aanwakkeren, en met Amerikaanse steun, een wig trachten te drijven tussen beide potentiële partners. Dat lukt niet zo goed, kijk naar het Nord Stream 2 (foto) project een gasleiding door de Baltische zee tussen Rusland en Duitsland die, ondanks Amerikaans verzet (samen met Polen en Oekraïne), er toch komt.
De scheve schaats van Dhr. A. Zijlstra
In Moskou zullen ze gelachen hebben toen een Nederlands Minister van Binnenlandse Zaken, Albe Zijlstra, na enkel maanden moest aftreden omdat hij fake news verspreid had over de geopolitieke ambities van Vladimir Poetin. Hij loog. Hij loog niet alleen dat hij bij V. Poetin was geweest op zijn buitenverblijf, maar ook over het feit dat hij Poetin vanuit een kamer had horen zeggen welke landen V. Poetin allemaal op zijn geopolitiek verlanglijstje had staan. Het was het journalistiek werk, deze keer van de Nederlandse Volkskrant, die het nieuws uitbracht. Dit schofterig gedrag van een Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, lokte een reactie uit van Laurien Crump, hoofddocent geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht. Ze raadt de opvolger van Albe Zijlstra aan wat meer boeken te lezen over Rusland en zijn geopolitieke ambities.
Hij of zij zou al kunnen beginnen met het lezen van het rapport verschenen in december 2017, in opdracht van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) waaraan zijzelf heeft meegewerkt. De conclusies van de wetenschappers en topdiplomaten zijn niet mis. De topdiplomaten aan beide zijden van het vroegere IJzeren Gordijn stellen dat er aan het einde van de Koude Oorlog 1.0 mogelijkheden waren om de Sovjet-Unie bij een nieuwe veiligheidsstructuur te betrekken. De Sovjet-Unie stelde zich vaak ook constructief in op. In plaats daarvan werd voor een “vertrouwd” alternatief gekozen: de voormalige Warschaupactlanden (tegenhanger van de NAVO), behalve Rusland, werden geïntegreerd in de NAVO en de EU. Het Westen schoof op die manier op richting Rusland, met alle gevolgen vandien. Volgens de rapporteurs zijn de Oekraïne toestanden en de vermeende geopolitieke ambities van Rusland niet de oorzaak van de crisis in de Europese veiligheid, maar het symptoom. Het is niet gelukt Rusland op een succesvolle manier te integreren in een Europees veiligheidssysteem. Laurien Crump: “Van historische empathie is in politiek Nederland geen sprake, wel van russofobie (red. denk ook aan de Nederlander Joseph Luns, NAVO- secretaris- generaal van 1971-1984). “De huidige coalitiepartijen van de regering Rutte schaarden zich eensgezind achter de vermeende inhoud van Zijlstra’s leugen. De Christen- Unie benadrukte nogmaals het belang van NAVO-troepen in Oost- Europa en de liberale D-66 voorman Alexander Pechtold vertelde dat hij de ‘eerste Rus nog moet tegenkomen die zijn fouten rechtzet’. Zoveel Russen is Pechtold nog niet tegengekomen. Wat zegt het ondertussen over een voormalig minister van Buitenlandse Zaken dat hij feiten verzint in plaats van een boek openslaat? De blootgelegde russofobie in de hoogste regionen van de Nederlandse politiek stemt tot nadenken.”(DS, 15 februari).
Nina Chroesjtsjov (foto): “Russen slaan is nooit goed”.
Nina Chroesjtsjov is een merkwaardige figuur in het Westen. Ze is de achterkleindochter van Nikita Chroesjtsjov, leider van de Sovjet-Unie van 1953-1964, afkomstig uit Oekraïne. Ze groeide op met Nikita als adoptie-opa. Ze studeerde Russische literatuur en ging in de Verenigde Staten lesgeven. Ze is nu hoogleraar internationale betrekkingen aan de New York School University. In een interview in De Morgen (12 december 2017) geeft ze vanuit haar bevoorrechtte positie als hoogleraar een aantal uitspraken over de huidige verhoudingen tussen Rusland en het Westen. N. Chroesjtsjov is niet akkoord met het verhaaltje dat Poetin toch zou zijn geworden wat hij nu is. Ze verwijst naar het feit dat hij in zijn eerste jaar vier keer naar London is geweest op werkbezoek bij Tony Blair. Sovjet leiders gingen altijd eerst naar China. Dat V. Poetin dat anders deed was een duidelijke boodschap aan Europa. Hij zei ik ben één van jullie. Maar toen begon de NAVO uit te breiden en kwam er een Amerikaans raketschild in Oost-Europa. Vervolgens werd de Libische leider Khadafi vermoord. Toen dacht V. Poetin: ik wilde één van jullie zijn, maar kijk nou eens naar jezelf. Rusland heeft de uitbreiding van de NAVO niet gewaardeerd. “Het gaat de Russen niet zozeer om Europa, maar de VSA. Europa ligt dichtbij maar de confrontatie draait om de VSA. Het oude Rusland vocht tegen Duitsland. Het nieuwe Rusland vecht al sinds Chroesjtsjov tegen de VSA. Het is niet opgehouden”.
De NAVO moest worden opgedoekt na de Koude Oorlog
Nina Chroesjtsjov meent dat de NAVO niet had moeten voortbestaan na de Koude Oorlog. Omdat dat wel gebeurde is de kans verloren gegaan om te laten zien dat Rusland niet langer de vijand is. Nina Chroesjtsjov: “Amerikanen zijn geen genadige winnaars. Trump is een karikatuur ervan. Als ze winnen schreeuwen ze van de daken dat ze de beste zijn. Dat deden ze na de afloop van de Koude Oorlog. Er was te veel triomfalisme. Maar, Russen slaan is nooit goed. Rusland meten met de maatstaven van de Europese democratie is hypocriet. Rusland is een onmetelijk land. Het ligt tussen Polen en Japan. Met het opgeheven vingertje wijzen naar Rusland en Poetin zal niet helpen. Zorg ervoor dat de Minsk-akkoorden worden nageleefd en kijk daarom niet alleen naar Rusland, maar ook naar Oekraïne. Dat is nog minder geïnteresseerd in de naleving, maar daar spreekt niemand over in het Westen, want Oekraïne is nu onze vriend.”
