Argentinië is één van de kloppende harten van Zuid-Amerika. Ook is hier een liberaal-fascistoïde regering aan de macht gekomen met de verkiezing (november 2023) van Javier Milei. Hij gebruikt de kettingzaag als symbool van zijn beleid. De sociale strijd van het volk tegen het ‘ketting zaag beleid’ is een epische strijd geworden. Een gevecht waarin zoals in elke massabeweging een icoon opduikt dat de massa inspireert. Het enkele jaren (2020) geleden overleden Argentijns voetbal genie Diego Armando Maradona (foto) staat vandaag symbool voor het verzet.
Argentinië is een kernland van Zuid-Amerika. Het heeft een turbulente geschiedenis achter de rug na de Tweede Wereldoorlog. Heel wat gevluchte nazi’s vonden er onderdak. Velen werden geïntegreerd in het repressieapparaat. De Peronistische beweging was en is een machtige volksbeweging met zowel uitgesproken linkse als rechtse vleugels.
Jorge Videla was een legergeneraal die een extreemrechtse staatgreep pleegde in 1975. Hij maakte een einde aan de regering van Isabel Perón. Videla’s dictatuur wordt gekenmerkt door de dood van ongeveer dertigduizend mensen van democraten en linkse mensen. Bekend zijn de vele verdwijningen, babyontvoeringen, martelingen en mensen die uit vliegtuigen werden gegooid in de oceaan.
Ondanks deze bloedige, fascistische episode bleven de massaorganisaties en linkse partijen bestaan, zij het in de illegaliteit. In 1983 werd terug de burgerlijke democratie hersteld. Samen met acht generaals werd Videla veroordeeld in 1985.
De extreem neoliberale president Menem verleende hem in 1990 gratie. In 2008 belandde Videal weer in de cel. Hij werd in 2010 terug veroordeeld tot levenslang. Daarenboven werd hij nog eens veroordeeld tot extra 50 jaar voor het stelen van baby’s van gevangenen (net zoals gebeurde in de Spaanse Franco dictatuur).
Javier Milei: kettingzaag neoliberalisme(foto)
Al maanden is er massaal protest tegen de kettingzaag politiek van de fanatieke neoliberale Argentijnse president Javier Milei die in november 2023 werd verkozen. Maandenlang al gaan gepensioneerden elke woensdag de straat op voor het gebouw van het parlement, Het Nationaal Congres. Massademonstraties zijn niet uit het straatbeeld weg.
President Javier Milei is een exponent van het meest radicale, tegen het fascisme aanleunende neoliberalisme. Hij noemde in zijn campagne de kettingzaag als het symbool van zijn programma: het vernietigen van de sociale-economische overheidsrol ten gunste van het volk, de vernietiging van het sociaal beleid en wilde privatiseringen.
De Argentijnse president Milei schonk op een meeting in de VS een kettingzaag aan Elon Musk, de nazi-groet brengende techno miljardair en kind aan huis bij Trump.(foto)
Minister van Veiligheid Patricia Bullrich noemde de demonstranten “gewelddadige mensen die getraind zijn om te doden”. Deze woorden leidden tot nog meer verontwaardiging.
De ‘Hinchadas’
Eén van de belangrijkste kenmerken van dit massaal protest is de deelname van de ‘hinchadas’, de voetbalfans die zich aansloten bij de gepensioneerden en de vakbonden om hun solidariteit te tonen. Het initiatief ontstond nadat Carlos Dawlowski, een 75-jarige gepensioneerde en supporter van de bekende Argentijnse voetbalploeg ‘Chacarita Juniors’, tijdens een demonstratie het doelwit werd van de politieknuppels en zware fysieke mishandeling. De fans herkenden zich in zijn verhaal en besloten vanuit de voetbalstadions de straat op te gaan om de rechten van de gepensioneerden te verdedigen.
Deze vorm van solidariteit werd met geweld onderdrukt. Maar te midden van de storm van repressie is er een nog krachtigere stem opgestaan. De stem van een Argentijnse dode. De stem van Diego Armando Maradona, het Argentijnse voetbalgenie. Hij overleed in 2020 in verdachte omstandigheden. Zo onduidelijk, dat de behandelende artsen werden aangeklaagd en voor de rechtbank moeten verschijnen.
Maradona: de held van het volk
Maradona was niet alleen een buitengewone voetballer. Hij was een man die diepgeworteld was in de sociale- en politieke strijd van zijn tijd. Zijn passie voor sociale rechtvaardigheid bracht hem ertoe zich uit te spreken tegen het Amerikaans imperialisme. Hij steunde openlijk progressieve regeringen en presidenten in Centraal- en Zuid-Amerika.
In 1992, tijdens een historische demonstratie van gepensioneerden en vakbonden sprak Maradona woorden die nog altijd als een strijdkreet weerklinken: “Ik verdedig gepensioneerden. Hoe zou ik dat niet kunnen doen? We zouden grote lafaards moeten zijn om ze niet te verdedigen”!”
Zijn oprechte en diepe vriendschap met revolutionaire leiders als Fidel Castro (foto) en Hugo Chávez getuigt van zijn anti-imperialistische betrokkenheid.
Diego Maradona vond in Cuba een toevluchtsoord voor genezing. Ondanks de economische oorlog en sabotage van het Westen is Cuba, in de voorbije decennia erin geslaagd, met beperkte middelen, een performant gezondheidssysteem op poten te zetten. In zoverre dat Cubaanse dokter- en verpleegsterploegen tijdens de Covid-pandemie in verschillende landen kwamen helpen. Met de Venezolaanse president Hugo Chávez deelde Diego Maradona de visie dat Zuid-Amerika vrij zou zijn van het juk van het roofkapitalisme en verenigd in solidariteit.
Eén van de belangrijkste momenten van zijn politieke betrokkenheid was de historische mars in Mar del Plata in 2005. Toen was Argentinië gastheer van de Top van de Amerika’s. Maradona leidde samen met leiders als Hugo Chávez en de Argentijnse linkse leider, Nestor Kirchner, de volksmobilisatie die het project van de FTAA (Free Trade Area of the Americas) tot mislukken brachten. De FTAA was een door Washington gepromote handelsovereenkomst die Zuid-Amerikaanse landen verder zou plunderen en verarmen.
Tijdens de Top werd Maradona het gezicht van het volksverzet. Hij hield borden omhoog met slogans als “Bush weg uit Zuid-Amerika” en “Nee tegen de FTAA”. Het is zeldzaam dat een overleden sporticoon de energie geeft voor het volksverzet tegen een kettingzaak beleid voor de armsten en werkenden van een land.
Voetbal in dienst van de menselijke waardigheid
Voetbal en politiek kunnen dus samen strijden voor de soevereiniteit en de waardigheid van de volkeren. In dat verband verwijzen we ook naar voetbalsterren die, vanop het veld in Europa, zich openlijk verzetten tegen racistische spreekkoren van getatoeëerde, gedrogeerde hooligans in de tribunes. Of spelers die het aandurven openlijk te klagen over de geldzucht van voetbal bonzen en sponsors die spelers uitpersen als een citroen.
Maar, Maradona’s inzet ging verder dan demonstraties. Zoals de Venezolaanse president Maduro onthulde speelde Maradona een cruciale rol in de steun aan Venezuela tijdens de zwaarste jaren van de hybride oorlog en ‘sancties’ van Washington tegen het land.(foto president Maduro en Maradona)
Toen het land getroffen werd door strafmaatregelen die de toegang tot voedsel en medicijnen beperkten, ging Maradona persoonlijk op zoek naar oplossingen.
Via zijn internationaal netwerk organiseerde hij humanitaire hulp. “Maradona was niet alleen een vriend”, stelde Maduro “maar een broer die ons in de moeilijkste momenten nooit in de steek liet”.
Als er één plaats is die de rebelse en inspirerende ziel van Maradona perfect belichaamt dan is het wel Napels. Tijdens zijn schitterende jaren bij Napoli (1984-1991) beperkte Maradona zich niet tot zijn onweerstaanbare dribbels en doelpunten op het veld.
Hij werd een held voor de Napolitanen, die hem nu nog vereren. Vooral bij de armste en gemarginaliseerde bewoners van de stad. Wat de politieke elites niet kunnen-wilden geven, gaf hij aan deze mensen: hoop op een betere toekomst. Het verzet in Argentinië put hier enorme inspiratie en kracht uit. De wereld heeft meer Maradona’s nodig.
Referentie: bewerking www.L’antidiplomatico.it (13-14 maart 2025)
