Tot voor enkele maanden had een mens nauwelijks gehoord van de Oeigoeren. “Plots” ontstond er een woeste stroom van berichten. De Oeigoeren uit de westelijke regio Xinjiang van China (kaartje) zouden een orgie van wreedheid ondergaan. De Oeigoeren zouden mishandeld en zelfs uitgemoord worden, er zou een genocide plaatsvinden. Wat is er aan de hand? (*)
En “plots” wordt het lot van de moslim- Oeigoeren in China in de westelijke regio Xinjiang bekend. Xinjiang is qua oppervlakte bijna even groot als Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje tezamen. Vandaag wordt in de Westerse massamedia en parlementen geschreven en gesproken over de gruwelijke misdaden van de Chinezen. Het is als in een horrorfilm. De Chinezen zouden een duivels plan uitvoeren om de Oeigoeren in het Westen van China, in de regio Xinjiang, uit te roeien. Maar dat is niet alles zeggen de massamedia en sommige politici. Alles wat een volk, een mens kan aangedaan worden passeert: massale opsluiting, concentratiekampen, gedwongen sterilisatie, orgaanhandel, onderdrukking van cultuur en religie. Xinjiang zou de hel van Dante zijn. Zoals in elke regio en land zijn er problemen van democratische cultuur en praktijk, wellicht ook in China. Maar om horror verhalen te lanceren?
Motoren van de koude oorlog
China is de “koude oorlog” verklaard door het Westen. Dat betekent dat alles uit de kast mag gehaald worden, voorlopig zonder rechtstreeks militair geweld, om China te verzwakken. Dat betekent dus ook dat met de nieuwe technologieën in de hand, meer dan ooit vals nieuws kan verspreid worden. Sommige beschuldigingen zijn moeilijk te weerleggen. Ze zijn zo onwaarschijnlijk. Bijv. er werd een gerucht gelanceerd dat Oeigoerse gevangenen massaal worden verkocht aan Saoedi-Arabië dat bereid is veel te betalen om “halal” organen te vinden. Er wordt een Chinese arts die buiten China woont opgevoerd om dat gerucht te bevestigen op Radio Free Asia (een radiostation opgericht en betaald door de CIA). Deze dokter vertelt zijn verhaal enkele maanden en verdwijnt dan plots, zonder enig concreet bewijs aan te brengen. Het is altijd hetzelfde mechanisme. Er wordt een schokkend verhaal gelanceerd, hoe vreselijker hoe beter. Er wordt enkele maanden mee geleurd. Men vertrouwt op de perskoelies om het nieuws te verspreiden naar een onwetend publiek. Er worden geen bewijzen aangebracht maar gehoopt wordt dat het publiek ermee weg is. Een ander mechanisme dat speelt is, dat de onthullende berichten die hier verspreid worden het werk zijn van “gedurfde, heldhaftige journalistiek”. Op die manier willen ze de westerse opinie doen geloven dat alles wat er in China gebeurt wordt verborgen gehouden. En dat deze pseudo-onthullingen het werk zijn van moedige journalisten en burgers in China die geheimen onthullen die onder de mat worden geveegd door de duivelse Chinese Communistische Partij.
Welke zijn de motoren van de koude oorlog tegen China? Wie wat dieper graaft kan in de mediacampagne in het Westen ten aanzien van China en de Oeigoeren vier grote netwerken vinden. Er is vooreerst Radio Free Asia zoals al eerder vernoemd rechtstreeks opgericht en betaald door de CIA. Er is het ”World Uyghur Congress”. Dat wordt gefinancierd door de “National Endowment for Democracy”. Het is een organisatie opgericht en zwaar gefinancierd door het Amerikaans Congres die de oppositie ondersteunt in landen waar Washington regimeverandering wil. De belangrijkste spil in de anti-Chinese en anticommunistische Oeigoeren campagne is een zekere Adrian Zenz, een naar de VS geëmigreerde Duitse “onafhankelijke expert”. Het is een hitserige evangelist van extreemrechtse signatuur, anti communist, homofoob, ‘de vrouw aan de haard’ en zegt dat “God ons leidt” in de kruistocht tegen de communisten in China. Net zoals voormalig minister van buitenlandse zaken en ex CIA-baas onder president Trump, Mike Pompeo. Hij reisde in de laatste maanden van zijn mandaat van de ene hoofdstad na de andere als een prediker om zijn anticommunistische-, anti-Chinese boodschap te slijten. Er is ook een vierde netwerk dat actief is tegen China, The Australian Strategic Policy Institute, een denktank opgericht door het Australische ministerie van defensie.
Het belang van Xinjiang
China is op weg één van de economische wereldleiders te worden, alhoewel het in vele opzichten ook nog een ontwikkelingsland is (zie verder). Dat stoort de elites in Washington, London en Brussel en hun hofhoudingen in parlementen en de media. De uitdaging voor het Westen met China is veel groter dan met de Sovjet-Unie (SU). De SU kwam met enorme verliezen uit de strijd tegen de westerse agressie in 1917 en het nazisme in 1940-1945. China is van een andere orde: een land met 1,4 miljard inwoners, het land heeft een uitgebouwd cultureel-filosofisch erfgoed van duizenden jaren (Confucius, boeddhisme, taoïsme; het buskruit, de drukkunst, het kompas zijn Chinese uitvindingen). China leed zwaar onder de koloniale Westers-Japanse overheersing in de 19e eeuw (opiumoorlogen). In China noemen ze dat de “eeuw van vernedering”. De Chinezen zien hun ontwikkeling vandaag als terug aanknopen met hun roemrijk verleden. Sinds honderd jaar -1921- stichting van de Chinese Communistische Partij- is een Chinese variant van het marxisme mede een leidende ideologie, die probeert met ups en downs (maoisme) een synthese te bewerkstelligen met het Chinese ideologische erfgoed. Ze hebben als doelstelling de komende decennia te evolueren naar een soeverein land met een “gemiddelde welvaart” in een ecologisch verantwoorde omgeving. Van 1978 tot 2017 is het percentage van Chinezen dat onder de armoedegrens leeft gedaald. Honderden miljoenen Chinezen kennen nu een bescheiden welvaart, zonder hongersnoden. Het nieuwe “Zijderouteproject” heeft tot doel van China een belangrijke natie te maken in de internationale handel. Het nieuw Zijderouteproject is een investering van 1,6 biljoen dollar (10 keer meer dan het Marshallproject voor Europa na de Tweede Wereldoorlog). In 2020 zijn er 138 landen en 31 internationale organisaties, of meer dan twee derde van de landen in de wereld, die bilaterale overeenkomsten met China hebben ondertekend. In West- Azië is de rol van Iran niet onbelangrijk. Niet voor niks tekenden China en Iran recent een strategisch verdrag voor 25 jaar waarin zal samengewerkt worden op de meest verschillende terreinen. Het islamitische Iran erkent dat de Chinese standpunten en het beleid tegenover de extreme islam van sommige Oeigoeren in Xinjiang legitiem zijn.
Om de focus van het Westen op de Oeigoeren in Xinjiang vandaag te begrijpen zijn er ook strategische redenen voor de Westerse elite. De westelijk gelegen regio Xinjiang en zijn hoofdstad Urumqi is een strategisch punt op de ontwikkeling van de nieuwe Chinese Zijderoute zowel naar West-Azië als noordelijker naar Rusland en Europa. Xinjiang is de, op één na, grootste olieproducerende regio van China en levert één derde van het nationale aardgasverbruik. Xinjiang is de grootste steenkoolproducent met 40% van de nationale reserves. De regio bezit ook de grootste uraniumvoorraad van China. De regio is een belangrijke verbindingsschakel in de onmetelijke euro-aziatische landmassa.
De demografische realiteit in Xinjiang
In China is de Han, de etnische groep in de meerderheid van de bevolking. De Chinese staat erkent ook 55 ‘nationale minderheden’ als onderdeel van de natie. Het gaat om tientallen miljoenen Chinese staatsburgers. De Oeigoeren zijn er één van. Maar ook de Zuhangs, de Manchu’s, de Hui en nog veel meer minderheden. Naast de principiële erkenning garandeert de Chinese grondwet dat “alle nationaliteiten de vrijheid hebben om hun talen en schrijfwijze te gebruiken en te ontwikkelen om hun culturele gewoonten te behouden, te hervormen en te ontwikkelen”. Zo is er sinds het ontstaan van de Chinese Volksrepubliek erover gewaakt de etnische minderheden de middelen te geven om hun identiteit, cultuur en talen te behouden. Zo hebben de Tataren, de kleinste nationale minderheid, een taal die alleen verbaal is en mondeling overgeleverd wordt, en dus niet is neergeschreven. De Chinese staat heeft ervoor gezorgd dat deze taal werd neergeschreven om ze voor de komende generaties te behouden. In het algemeen hanteert Peking een beleid van positieve discriminatie, ook om te strijden tegen wat de Chinese staat noemt “het chauvinisme van het meerderheidsvolk”. De minderheden zijn allemaal bewust oververtegenwoordigd op de verschillende niveaus van de staat, de administraties en de regerende Chinese Communistische Partij (90 miljoen leden). Ze waren ook allemaal vrijgesteld van de “een-kind-politiek” die alleen betrekking had op de Han.
De sinds enige tijd op gang gekomen propagandaoorlog over Chinese genocide komt vnl. vanuit de Angelsaksische wereld. De focus is de vermeende mishandeling van de Oeigoeren in de westelijke regio van China, Xinjiang. De Chinezen hebben al Westerse delegaties uitgenodigd, maar deze laatsten wezen elk aanbod af. Wel bezocht de Franse schrijver Maxime Vivas (foto) twee keer Xinjiang en schreef er een interessant boek over.
De feiten die vast te stellen zijn, geven een heel ander beeld van de inheemse bevolking in Xinjiang van vnl. de Oeigoeren. Ook twee gekende Amerikaanse intellectuelen kropen in de pen om de beschuldigingen van genocide te weerleggen. Het gaat om Jeffrey Sachs, vele keren economisch adviseur van democratische presidenten en Prof. William Schabas. Deze was vele keren juridisch adviseur van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, waaronder nu Antonio Gutteres. Als er een genocide zou zijn dan moeten de Verenigde Naties daarover oordelen en niet Washington, zeggen ze.
Het aantal Oeigoeren in Xinjiang groeit gestaag. Dhr. A. Zenz schreef een rapport getiteld “Sterilisaties, spiraaltjes, en verplichte anticonceptie: een campagne van de Chinese Communistische partij om het geboortecijfer van de Oeigoeren in Xinjiang te onderdrukken”. Het rapport valt op door vele fouten. Het beweert bijv. dat de natuurlijke bevolkingsgroei in Xinjiang sterk is afgenomen. Het legt de oorzaak voor de daling van de bevolkingsgroei aan de “gedwongen sterilisatie van de vrouwen”. De feitelijke situatie is anders. De eerste nationale volkstelling vond plaats in 1953, vier jaar nadat de Chinese Communistische Partij aan de macht was gekomen. Op dat moment werd de totale bevolking van Xinjiang geregistreerd op 4,87 miljoen inwoners. Uit de nationale volkstelling va 2010 bleek dat de bevolking in de tussenliggende 57 jaar met 3,3 keer was toegenomen tot een totaal van iets minder dan 16 miljoen inwoners. De Han Chinezen groeiden in de periode in de regio (2010-2018) amper, terwijl de Oeigoeren wel nog een gevoelige bevolkingsgroei kenden. China heeft de afgelopen 50 jaar een krachtig anticonceptiebeleid gevoerd in een poging om de totale bevolkingsgroei beheersbaar te maken. Dit beleid is, zoals gezegd, verschillend toegepast onder de verschillende volksgroepen en de Oeigoeren waren geen uitzondering. In 1992, toen de richtlijn gezinsplanning werd gepubliceerd, werden Han Chinezen aangemoedigd slechts één kind te krijgen. Etnische minderheden waaronder de Oeigoeren mochten twee kinderen krijgen. Op het platteland was het maximaal toegestane aantal kinderen drie. Gedurende de hele periode van kinderbeperking had de Oeigoerse bevolking consequent proportioneel één van de hoogste geboortecijfers. Het is juist dat het geboorteaantal recent – in 2019 en 2020- bij de Oeigoeren is gedaald. Er waren meerdere redenen voor de daling, maar niet die van dhr. Zenz. Er was bijv. een grootschalig programma om individuen, ook niet Oeigoeren, aan te moedigen het kinderaantal te beperken. Alle voorbehoedsmiddelen werden door de staat gratis ter beschikking gesteld. Evenzo zijn er veranderingen opgetreden in de huwelijksleeftijd. En dit omdat steeds meer Oeigoeren en anderen hun onderwijsopleiding voortzetten in plaats van (te) jong te trouwen.
Xinjiang: een moderne regio
Dat is een trend die zich voordoet in alle ontwikkelde landen. Het is dan ook ronduit belachelijk te suggereren dat de vrouwen op enigerlei wijze gedwongen worden beslissingen te nemen tegen hun fysieke en mentale belangen. Het beleid is duidelijk gericht op hun emancipatie en om hun toekomstvooruitzichten te verbeteren in China. De verbetering van het opleidingsniveau komt niet alleen de levensstijl van de individuen ten goede. Het vermindert de aantrekkingskracht van religieus extremisme. De Oeigoeren zijn hierin niet uniek. Het is verre van een illustratie van de vreselijke onderdrukking van de Oeigoeren. Het is eerder de uitdrukking van een samenleving die een verder gevorderd stadium van ontwikkeling heeft bereikt.(foto, Maxime Vivas voor een congresgebouw)
De Chinese overheden hechten ook veel belang aan de ontwikkeling van het culturele en religieuze leven. Ook bij de Oeigoeren in Xinjiang. Foto’s, video’s en getuigenissen laten zien dat islam verre van onderdrukt wordt. De islam is zeer aanwezig in Xinjiang. In de regio Xinjiang bestaan 24.000 moskeeën. Vele moskeeën zijn met hulp van de lokale en nationale overheden gerenoveerd. Zoals bijv. de Grote Moskee van Kargilik of bevinden zich op de lijst van nationaal beschermd erfgoed in China, zoals de Id Kah-moskee van Keriya.
Antifascistische strijd
China verbergt niet dat ze repressieve politionele acties onderneemt tegen een aantal politieke organisaties in Xinjiang. Het is vooral een strijd tegen wat de Chinese communisten noemen, het islamitisch fascisme, dat gevoed en aangewakkerd wordt door de Amerikanen en hun bondgenoten (Saoedi-Arabië, Golfstaten). In de jaren tachtig rekruteerden de Amerikanen en hun Arabische bondgenoten met bakken dollars wereldwijd islamitische strijders, ook Oeigoeren, voor hun imperialistische oorlogen tegen voor hen niet welgevallige regimes of omwille van hun strategisch belang. We denken aan Afghanistan, nadien volgde Irak en nu Syrië en Jemen en de economische oorlog tegen Iran.
In Xinjiang werden organisaties opgericht die openlijk pleitten voor de oprichting van een kalifaat in Xinjiang. In 2011 werden terroristische aanslagen gepleegd in de stad Kashgar met 22 doden, in 2014 aanslagen in Kunming en de hoofdstad Urümqi met resp. 31 en 43 doden. De strijd tegen het terrorisme heeft een politionele component. In de westerse staten is terreur vnl. een aanleiding om het politioneel- en veiligheidsapparaat te versterken. Dat gaat zeer ver. De VS matigen zich het recht toe vnl. sinds president Barack Obama om met drones, bestuurd vanuit de VS of vanop één van hun basissen in Europa, echte of vermeende terroristen zonder proces te vermoorden, waarbij heel wat onschuldige vrouwen, kinderen en mannen vallen. In China zijn er ook antiterreurwetten, maar China legt de nadruk op het scheppen van sociaaleconomische en psychologische voorwaarden om de voedingsbodem van terrorisme te laten opdrogen. Een belangrijk aspect is, zoals gezegd, de beroepsopleiding voor moslimmannen en vrouwen in de regio Xinjiang. In de psychologische oorlogsvoering van het Westen tegen de Chinezen worden centra voor onderwijs en beroepsopleiding vertaald als “concentratiekampen”. De “islamitische strijders” voor het kalifaat worden voorgesteld als “zachtaardige separatisten op zoek naar vrijheid”, enz.
Na Tonkin, Koeweit, Irak, nu de Oeigoeren?
De door het Westen gepropageerde genocide op de Oeigoeren door de Chinezen wordt door de mainstreammedia in het Westen, ook in Vlaanderen, zonder meer overgenomen. Vaak gaat het om verzinsels of tienprocent waarheden die dramatisch geladen worden. De geschiedenis staat bol van valse berichten die een imperiaal, geopolitiek doel moeten dienen. Elk probleem dat er in Xinjiang is wordt opgezogen voor de geopolitieke confrontatie. Er is niets nieuws onder de zon.
Het links nationalistische Noord Vietnam onder de communistische verzetsleider Ho Chi Minh werd ervan beschuldigd in 1964, in de Golf van Tonkin, de Amerikaanse oorlogsschip US Maddox twee keer te hebben aangevallen. Nadien bleek dat de US Maddox de wateren van Noord Vietnam was binnengedrongen en een reactie van Noord Vietnam had uitgelokt. Er zou een tweede aanval gebeurd zijn, maar werd nadien in een officieel rapport van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA ontkend dat die ooit had plaatsgevonden. De zogenaamde Tonkin-resolutie gaf de Amerikaanse president Lyndon Johnson de volmacht voor het eerst Noord Vietnam te bombarderen, zonder een formele oorlogsverklaring. Herinner U de zogenaamde babymoorden in couveuses in Koeweit door de troepen van Sadam Hoessein tijdens de inval in Koeweit van 1990. Nadien bleek het een enscenering te zijn. In mekaar geknutseld door een kostelijk reclamebureau met (wat nadien bleek) de dochter van de Koeweitse ambassadeur in de VS in een hoofdrol als “treurende moeder” over de dode baby’s. Bijna iedereen herinnert zich de leugen van VS-minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell in de VN-Veiligheidsraad over de chemische massavernietigingswapens van Sadam Hoessein. Die leugen vormde de inleiding tot de Amerikaans-Britse oorlog tegen Irak in 2003. Diegenen die China beschuldigen van genocide hebben dus een geschiedenis van list en bedrog en het gebruik van geweld. Ze zijn niet te vertrouwen als ze met dergelijk verhaal de media bestormen.
Natuurlijk is het verwijzen naar de imperialistisch, koloniale geschiedenis van de westerse elites, die nu de Chinezen beschuldigen van genocide op de Oeigoeren, theoretisch niet voldoende om te beweren dat hun beweringen noodzakelijkerwijze onjuist zijn. Maar, de retoriek in het Westen heeft weinig of niks te maken met de mensenrechten, maar is een hefboom om mensen te manipuleren in een fabricatieproces van confrontatie en hybride oorlog. In dit geval China. Wat telt is, dat de huidige beschuldiging van genocide op de Oeigoeren uit de hoek komt van landen, individuen en organisaties, die ideologisch en geopolitiek openlijk gericht zijn op een strijd op leven en dood tegen China. Ze komen vaak uit extreemrechtse hoek en uit de hoek van “humanitaire imperialisten”. In het humanitair imperialisme is er merkwaardige collusie tussen wat zich progressief noemt en rechts.
De mier die een boom wil schudden
Ook één van de grote frustraties van het Westerse elite is dat ze er in de naoorlogse periode, en nu ook, er niet in geslaagd zijn van het westelijke deel van China met name in Tibet, en nu in Xinjiang, chaos, dood en verderf te zaaien. Een Chinese woordvoerder noemde de Amerikaanse koude oorlog tegen haar land “een mier die een grote boom wil schudden”.
De nieuwe koude oorlog van het Westen met als hoofdvijand China heeft een nieuw vredeskamp doen ontstaan. Het verenigt verschillende soorten landen en regio’s die zich verenigen tegen het imperialistische beleid van het Westen. Er zijn de socialistische landen bij (China, Vietnam, en Cuba). Er zijn landen met een nieuwe socialistische dynamiek (Bolivia, Venezuela, Nicaragua), en landen die een anti-imperialistisch erfgoed uit de tijd van de dekolonisatiebeweging behouden (Algerije, Iran, Syrië). Maar er zijn ook kapitalistische landen die een einde willen aan het Amerikaans imperiale optreden, in het bijzonder de BRICS-landen (Brazilië, Rusland, India, Zuid-Afrika) en landen onder centrumlinkse invloed bijv. Argentinië en Mexico. China heeft met al deze landen vruchtbare relaties opgebouwd. Ze staan voor een pril begin van een multilaterale, multipolaire wereldorde waarin het monopolie van de dollar als wereldhandelsmunt openlijk wordt afgewezen.
De 2e lange mars van China
Het land slaagt erin vooruitgang te boeken sinds 1949, na de 1e lange mars, toen de Volksrepubliek China werd opgericht door de Communistische Partij. Het land zet, nadat het afrekende met het extreme maoïsme, sinds 1980 stappen vooruit van een ontwikkelingsland naar het doel op langere termijn: een moderne, socialistische samenleving (met kapitalistische accenten).
China heeft nog een hele weg af te leggen, het is een tweede lange mars, van ontwikkelingsland naar een socialistische samenleving, met Chinese kenmerken. De Chinese president Xi Jinping zegt dat “we nog maar in de eerste fase van de ontwikkeling zitten”. Nout Wellink, gewezen voorzitter van de Nederlandse Centrale Bank heeft het in zijn boek “Ontgelden” (2020) (*) ook over China. Gezien zijn verleden als lid van de neoliberale financiële elite, spreekt hij liever over een “markteconomie” met Chinese kenmerken en vermijdt in zijn 300 bladzijden tellend boek angstvallig de termen ‘socialisme’ en ‘Chinese communisten’. Hij heeft wel al enige ervaring met het China van ‘binnen’. China is thans de tweede economie van de wereld als je het niveau van het bbp berekent. Als je naar het niveau van het inkomen per hoofd van de Chinese bevolking kijkt, komt China op de 77e plaats. Volgens Nout Wellink betekent dat “China weliswaar een zeer grote economie heeft, maar als land nog steeds onontwikkeld is. Dat vertaalt zich onder meer nog in de grote blijvende armoede, onvoldoende publieke voorzieningen, een zwakke gezondheidszorg en pensioenstelsel”. Noam Chomsky, de linkse Amerikaanse intellectueel stelt: “China is nog een relatief arm land. Op het gebied van militaire macht is het niet te vergelijken met de VS (800 militaire bases waarvan vele China omsingelen). Amerikaanse multinationals bezitten ca 50 % van de rijkdom en staan in bijna alle sectoren op de eerste of tweede plaats. Wel is China op sommige terreinen wereldleider bijv. in verband met hernieuwbare energie. China boekt ook substantiële vooruitgang in spitstechnologie, tot grote ontsteltenis van Washington”. (De Wereld Morgen, 15/04/2021).
Zijn er geen problemen in China van nepotisme, oligarchische machtsstructuren, kleine rijke prinsjes van partijbureaucraten? Dat zal wel in een land van 1,4 miljard inwoners en een partij van 90 miljoen leden, dat pas uit de onderontwikkeling is gekomen en vele jaren van Westerse en Japanse koloniale vernedering achter de rug heeft. Van die boer geen eieren als het Westen spreekt over democratie en mensenrechten, zeggen de nationaal bewuste Chinezen. Het Westen is slecht geplaatst om de reële problemen te instrumentaliseren voor geopolitieke doeleinden, die heimwee ademen naar vroeger neokoloniale tijden. China is sterk genoeg om de enorme problemen in het volkrijkste land ter wereld, zelf aan te pakken en heeft het moraliserende vingertje of de imperialistische drijverijen van de Westerse elites en hun meelopers niet nodig.
(*) referenties
Boek- “Ouighours, pour en finir avec fake news”, Maxime Vivas, (de auteur bezocht Xinjiang in 2016 en 2018).
“L’accusation de “génocide” de la Chine repose sur l’utilisation abusive de données et les affirmations d’un idéologie d’extreme droit”- Max Blumenthal- Gareth Porter, site Le Grand Soir (23/02/2021).
“De Oeigoerse kwestie, een nieuw ideologisch wapen tegen China”, Chantiers Actu nr 17- Rassemblement Communiste– Le Grand Soir (26-03-2021).
Boek- “Ontgelden”, Nout Wellink, gewezen voorzitter van de Nederlandse Centrale Bank, niet-uitvoerend lid van de raad van bestuur van de Bank of China (BOC) en van de grootste bank ter wereld, de “Industrial and Commercial bank of China” (ICBC) (2020).
“Alleen de Verenigde Naties kunnen en mogen mensenrechten in China beoordelen, niet Washington” – Jeffrey Sachs en prof. internationaal recht William Schabas– De Wereld Morgen, 05/05/2021.
?
